Электр қондырғыларын орнату қағидалары

3) Жоғары кернеудегі кәбілдің  оқшауламасының кедергісін өлшеу 2500 В кернеуімен мегаомметрмен  өлшенген оқшауламаның кедергісі 10 МОм кем болмауы тиіс.

4) Жоғары кернеу кәбілінің  оқшауламасын және шеткі кәбілдік  муфталардың оқшауламасын сынау 75 кВ тұрақты ток кернеуімен 30 мин ішінде жүргізіледі.

5) Трансформатор майын  сынау. Майдың тесу кернеуінің  шекті шамасы: құйғанға дейін  – 40 кВ; құйғаннан кейін – 35 кВ.

Май құрамында судың тамшылары болмауы тиіс.

6) Жабдықтардың элементтерінің  жерге тұйықтауының дұрыстығын  тексеру. Жерге тұйықтау шиналарын  жерге тұйықтағыштарға және жабдықтың келесі элементтеріне бекітудің сенімділігін тексеру: жобаға сәйкес, отырғызу электродтары, қоректену агрегатының оң полюсі, электр сүзгісінің корпусы, трансформаторлар мен электр қозғалтқыштарының корпустары, қайта қосқыштардың табаны, панелдердің каркасы мен басқару қалқандары, жоғары кернеу кәбілінің қабығы, оқшаулағыш қорабының есіктері, кәбіл муфтілерінің қораптары, оқшаулағыш фланецтері және басқа да металл конструкцияларына жүргізіледі.

7) Жерге тұйықтау құрылғылардың  кедергісін тексеру. Жерге тұйықтағыштың  мен қосқыштың кедергісі – 4 Ом, ал жерге тұйықтағыш   құрылғылардың өтпелі кедергісі – 0,05 Ом аспауы тиіс.

8) Вольт-амперлік көрсеткіштерді  алу. Электр сүзгілерінің  вольт-амперлік көрсеткіштері (берілген кернеуінен тәж өрісінің ток тәуелділігі) ауада және түтінді газда осы Қағидаларға 5-қосымшасының 79-кестесінің нұсқауына сәйкес алынады.

 

 

18. Өнеркәсіптік  мақсаттарына арналған статикалық  түрлендіргіштер

 

 

294.      Жиынтықты статикалық түрлендіргіштер осы параграфпен қарастырылған көлемде: иондық реверсивтік емес осы Қағидалардың             293-тармағының 1)-8), 10), 11) тармақшалары бойынша, иондық реверсивтік 1) -11) тармақшалары бойынша, жартылай өткізгіш басқарылатын реверсивтік емес осы Қағидаларға 293-тармағының 1) -4), 6) -8), 10), 11) тармақшалары бойынша, жартылай өткізгіш басқарылатын реверсивтік осы Қағидалардың 293-тармағының 1)-4), 6)-11) тармақшалары бойынша, жартылай өткізгіш басқарылмайтын осы Қағидалардың 293-тармағының 1)-4), 7), 10), 11) тармақшалары бойынша сыналады.

Осы параграф синхронды генераторлар мен компенсаторлардың тиристорлы қоздырғыштарына таралмайды.

1) Элементтердің оқшауламасының  және түрлендіргіштің тізбектерінің  кедергісін өлшеу. Дайындаушы зауыттың  нұсқаулығына сәйкес жүргізіледі.

2) Өнеркәсіптік жиіліктегі  жоғарылатылған кернеумен сынау:

иондық түрлендіргіш пен түрлендіргіш трансформатор тізбектерінің мен тораптарын оқшаулағышы 1 мин ішінде өндірістік жиіліктегі сынау кернеуіне шыдауы тиіс. Сынау кернеуінің шамасы 80-кестеде көрсетілген, мұндағы Ud – түрлендіргіш агрегаттың бос жүрісінің кернеуі.

Вентильдің катоды мен корпусының арасындағы сына кернеуі оқшауланған катоды бар түрлендіргішке жатады.

Қарсы келетін-параллельді схемалар үшін катодтың әрбір фазасында және вентиль корпусында электр жетекке арналған түрлендіргіштер және түрлендіргіштер тізбекті қосылысты вентильдер үшін, сондай-ақ катодпен қосылған тізбектер үшін 2,25 Ud+3500 кернеуімен  сыналуы қажет;

жартылай өткізгіш түрлендіргіштің тізбектері мен тораптарының (күштік тізбектер – корпус және күштік тізбектер – өз қажеттігінің тізбектерінің) оқшаулағышы 1,8 кВ немесе дайындаушы зауыттың көрсеткен, өнеркәсіптік жиіліктегі сынақ кернеуіне 1 мин ішінде шыдауы тиіс.

Айнымалы және түзетілген кернеудің қуат тізбектері сынау уақытында өзара электрмен жалғануы тиіс.

3) Түрлендіргіштің қорғаудың  барлық түрлерін тексеру. Қорғаудың  іске қосылу шегі жобада есептелген  көрсеткіштерге сәйкес болуы  тиіс.

4) Түрлендіргіш трансформатор  мен реакторды сынау осы Қағидалардың 280-тармағына сәйкес жүргізіледі.

5) Тұтануды тексеру. Тұтану  тұтандыру жүйесінің ұзақ соғуынсыз, нақты жүруі тиіс.

6) Фазалауды тексеру. Басқару  импульсінің фазасы реттеу диапазонындағы  анодтық кернеу фазасына сәйкес  болуы тиіс.

7) Салқындату жүйесін  тексеру. Сынапты түрлендіргіштің  салқындату жүйесінің кірісі  мен шығысындағы су температурасының  айырмашылығы дайындаушы зауыттың  мәліметтеріне сәйкес болуы тиіс.

Ауамен қолдан салқындатылатын жартылай өткізгіш түрлендіргіштің салқындату ауаның жылдамдығы дайындаушы зауыттың көрсеткіштеріне сәйкес болуы тиіс.

8) Тураланған кернеуін  реттеу диапазонын тексеру. Реттеу  диапазоны дайындаушы зауыттың  көрсеткіштеріне сәйкес болуы  тиіс, түзетілген кернеудің шамасы  біртіндеп өзгертілуі тиіс. Реттеу  көрсеткішін алу 0,1 номиналдыдан  кем емес жүктемеде түрлендіргіштің  жұмысы барысында жүргізіледі. Сынау  кезінде қолданылатын жүктеменің  көрсеткіштері түрлендіргішке қарастырылатын  жүктеме көрсеткішіне сәйкес  болуы тиіс.

9) Статикалық теңестіретін  токты өлшеу. Өлшеу реттеудің  барлық диапазонында жүргізіледі. Теңестіру тогы жобада қарастырылған  шамадан аспауы тиіс.

10) Жүктемемен жұмыс істеп  тұрған түрлендіргіштің жұмысын  тексеру (реттеудің барлық диапазонындағы  реттеу түрлендіргіштер үшін). Бұл  ретте токтың фаза және вентильдер  бойынша біркелкі таралуын тексеру  жүргізіледі. Әркелкілік түрлендіргіштің  қандай да бір фазасының шамадан  тыс арнасынан асуын болдырмауы  тиіс.

11) Түрлендіргіштің параллельді  жұмысын тексеру. Жүктеме түзеткіш  агрегаттардың параллельді жұмыс  істеп тұрған параметрлеріне  сәйкес тұрақты таралуы тиіс.

 

 

19. Қағаз-майлы  конденсаторлар

 

 

295.      Қағаз-майлы байланыс, қуатты іріктеу конденсаторлары, бөлу конденсаторлары, бойлық компенсацияның конденсаторлары, қуат пайызын арттыру конденсаторлары осы параграфпен қарастырылған көлемде сыналады; 1 кВ төмен кернеудегі қуат пайызын арттыру конденсаторлары осы Қағидалардың 294-тармағының 1), 4), 5) тармақшасы бойынша, 1кВ және жоғары кернеудегі қуат пайызын арттыру конденсаторлары осы Қағидалардың 294-тармағының 1), 2), 4), 5) тармақшасы бойынша,  байланыс, қуатты іріктеу конденсаторлары, бөлу конденсаторлары осы Қағидалардың 294-тармағының  1)-4) тармақшалары бойынша сыналады.

1)                Оқшаулама кедергісін өлшеу 2,5 кВ кернеудегі мегаомметрмен жүргізіледі. Шығыс бөлігінің және конденсатордың корпусына қатысты арасындағы және R60/R15 оқшаулама кедергісі нормаланбайды.

2) Сыйымдылықты өлшеу. 15-35 0С температурада жүргізіледі. Өлшенген сыйымдылық осы Қағидалардың 5-қосымшасының 81-кестесінде келтірілген көрсеткіштер мен өлшем қателігін есепке алғандағы паспорт мәліметтеріне сәйкес болуы тиіс.

3) Диэлектрлік шығындардың  бұрышының тангенсін өлшеу. Байланыс, қуатты іріктегіш және бөлгіш  конденсаторлары үшін жүргізіледі. 15-35 С температурада конденсаторлардың  барлық типтерінің диэлектрлік  шығындарының бұрышының тангенсінің  өлшенген шамалары 0,4 % аспауы тиіс.

4) Жоғары кернеумен сынау  қуат пайызын арттыруға арналған  конденсаторлардың сынау кернеуі 82-кестеде берілген; байланыс, қуатты  іріктегіш және бөлгіш конденсаторларға  осы Қағидаларға 5-қосымшасының    83-кестесінде, бойлық компенсация конденсаторлары үшін осы Қағидалардың     5-қосымшасының 84-кестесінде келтірілген.

Сынау кернеуін қосымша ұзақтығы 1 мин.

Қажетті қуаттағы ток көзі болмаған жағдайда, өнеркәсіптік жиіліктегі жоғары кернеумен сынау, осы Қағидалардың 5-қосымшасының 82-                 84- кестелерінде көрсетілгенге қатысты екі еселенген шаманы түзетілген кернеумен сынаумен алмастырылады.

Шығыс бөлігі бар және корпуспен жалғанған, қуат пайызын арттыруға арналған (немесе бойлық компенсация конденсаторларына) конденсаторлардың оқшаулағышының корпусына қатысты өнеркәсіптік жиіліктегі жоғары кернеумен сынау жүргізілмейді.

5) Конденсаторлар батареяларын  үш мәрте қосу арқылы сынау. Әрбір фаза бойынша токтың  көрсеткішін бақылай отырып, номиналды  кернеуге қосу арқылы жүргізіледі. Әр түрлі фазалардағы токтар  бір бірінен ерекшеленуі 5 % артық  болмауы тиіс.

 

 

 

 20. Вентильді разрядтаушылар  және

асқын кернеулерді тежегіштер

 

 

296.      Вентильді разрядтаушылар мен асқын кернеулерді тежегіштерді орынға орнатқаннан кейін осы параграфпен қарастырылған көлемде сыналады.

1) Разрядтаушы элементінің  кедергісін өлшеу 2,5 кВ кернеуіндегі  мегаомметрмен жүргізіледі. Элементтің  оқшаулағыштың кедергісі нормаланбайды. Оқшаулағышты бағалау үшін разрядтаушы  бірдей фазасының элементтерінің  оқшаулама кедергісінің өлшенген  шамалары салыстырылады; одан басқа, бұл шамалар басқа фазалар  жиынтығының немесе дайындаушы зауыттың элементтерінің оқшаулама кедергісімен салыстырылады.

РВН, РВП, РВО, GZ разрядтаушылардың кедергілері 1000 МОм кем болмауы тиіс.

РВС разрядтаушы элементтерінің кедергісі зауыт нұсқаулығының талаптарына сәйкес болуы тиіс. РВМ, РВРД, РВМГ, РВМК разрядтаушылардың элементтер кедергісі осы Қағидалардың 5-қосымшасының 85-кестесінде келтірілген мәліметтерге сәйкес болуы тиіс.

Өткізу мүмкіндігінің имитатор кедергісі 1000 В кернеудегі мегаомметрмен өлшенеді. Өлшенген кедергінің шамасы зауыт өлшемдері немесе қолданыстағы бұрынғы өлшемдердің нәтижелерінен 50 % астам емес айырмашылығы болуы тиіс.

Іске қосылу регистраторлары бар разрядтауыштардың табандарын оқшаулайтын оқшауламаның кедергісін 1000-2500 В кернеудегі мегаомметрмен өлшейді. Оқшауламаның өлшенген кедергісінің шамасы 1 МОм кем болмауы тиіс.

3 кВ дейінгі номиналды  кернеуімен асқын кернеуді шектеуіштердің  кедергісі 1000 МОм кем болмауы  тиіс.

3-35 кВ номиналды кернеуімен  асқын кернеулерді шектеуіштердің  кедергісі дайындаушы зауыттың  нұсқаулықтар талаптарына сәйкес  болуы тиіс.

110 кВ және одан жоғары  номиналды кернеумен асқын кернеуді  шектеуіштердің кедергісі 3000 МОм  кем болмауы тиіс, айырмашылығы  қолданыстағы бұрынғы өлшемдердің  нәтижесінде алынған немесе паспортта  келтірілген мәліметтерден ± 30 % астам емес айырмашылығы болуы  тиіс.

2) Тураланған кернеудегі  вентильді разрядтаушылар өткізу  тогын               (ток азаюы) өлшеу. Вентильді разрядтаушылардың  жеке элементтерінің мүмкін өткізу тогы (ток азаюы) осы Қағидалардың 5-қосымшасының              86-кестеде көрсетілген.

3) Асқын кернеуді тежегіштің  өткізу тогын өлшеу. Асқын кернеуді  тежегіштердің мүмкін өткізу  тогы осы Қағидаларға 5-қосымшасының              87-кестесінде келтірілген.

4) Жұмыс кернеуіндегі  асқын кернеуді тежегіштің өткізу  тогын өлшеуге арналған жабдық  жиынтығына кіретін элементтерді  тексеру. Желіден ажыратылған асқын  кернеуді тежегіште жүргізіледі.

Оқшауланған шығарымның электр беріктігін тексеру АКТ-330 және       500 кВ тежегіштері үшін пайдаланудың алдында және тежегіш қосылған қондырғының жөндеуге шығаруда 6 жылды 1 реттен жиі емес жүргізіледі.

Уақытты сақтамай 10 кВ дейінгі 50 Гц жиіліктегі кернеуді біртіндеп көтеру арқылы сынау жүргізіледі.

ТФҚ-10-750 оқшаулағыштың электрлік беріктігін тексеру 1 мин ішінде   50 Гц жиіліктегі 24 кВ кернеумен жүргізіледі.

Қорғаныс резисторының ток өткізгіштігін өлшеу 50 Гц жиіліктегі 0,75 кВ кернеуде жүргізіледі. Ток шамасы 1,8-4,0 мА деңгейінде болуы тиіс.

5) Өнеркәсіптік жиіліктегі  тесіп өтетін кернеуді өлшеу. Өнеркәсіптік жиіліктегі вентильдік  разрядтаушылардың элементтерінің  ұшқындық аралықтарының тесіп  өтетін кернеуі осы Қағидалардың 5-қосымшасының         88-кестесінде көрсетілген шаманың маңында болуы тиіс.

Шунттайтын резисторлары бар, разрядтаушылардың өнеркәсіптік жиіліктегі тесіп өтетін кернеуді өлшеу, разрядтаушы арқылы токты 0,1 А дейін шектеуге мүмкіндік беретін және кернеу қосымша ұзақтығы 0,5 с дейін болады.

 

 

21. Түтікті разрядтаушылар

 

 

297.      Түтікті разрядтаушылар осы параграфпен қарастырылған көлемде сыналады.

1) Разрядтаушы бетінің  жағдайын тексеру. Разрядтауышты  тірекке орнатудан бұрын тексеру  арқылы жүргізіледі. Разрядтауыштың  сыртқы бетінде сызат және  қабаттануы болмауы тиіс.

2) Сыртқы ұшқын аралығын  өлшеу. Разрядтауышты орнату тіреуінде  жүргізіледі. Ұшқын аралығы берілген  шамадан аспауы тиіс.

3) Шығару орналасу аймағын  тексеру. Разрядтауышты орнатқаннан  кейін жүргізіледі. Шығару аймақтары  Разрядтауыштың ашық ұшының потенциалынан  ерекшеленетін потенциалы бар, конструкциялар  мен өткізгіштердің элементтерімен  жанаспаулары және қамтымауы  тиіс.

 

 

22. 1 кВ жоғары  кернеудегі сақтандырғыштар,

сақтандырғыштар-ажыратқыштар

 

 

298.      1кВ жоғары кернеудегі сақтандырғыштар, сақтандырғыштар-ажыратқыштар осы параграфпен қарастырылған көлемде сыналады.

1)  Өнеркәсіптік жиіліктегі жоғарылатылған кернеумен сақтандырғыштардың тіреу оқшауламасын сынау. Сынау кернеуі осы Қағидалардың 5-қосымшасының 78-кестесіне сәйкес орнатылады.

Нормаланған сынама кернеуінің қосымша ұзақтығы 1 мин. Сақтандырғыштардың тіреу оқшауламасын өнеркәсіптік жиіліктегі жоғары кернеумен сынау ұяшықтарды шиналайтын оқшаулағыштарды сынаумен бірге жүргізіледі.

2) Ток тежегіш резисторлар  мен балқымалы енгізулердің бүтіндігін  және олардың жоба мәліметтеріне  сәйкестігін тексеру. Балқымалы  енгізулер және ток тежегіш  резисторлар калибрленуі қажет  және жоба мәліметтеріне сәйкес  болуы қажет. Кварц құмы бар  сақтандырғыштарда балқымалы енгізулердің  бүтіндігі қосымша тексеріледі.

3) Сақтандырғыш-ажыратқыш  патронының ток жүретін бөлігінің  тұрақты тогына кедергісін өлшеу. Кедергінің өлшенген шамасы патрондағы  калибровканың номиналды тогының  шамасына сәйкес болуы тиіс.