Әлеуметтік саясат

Қазақстан Республикасының  Білім және ғылым министірлігі

 

Е.А.Бөкетов  атындағы Қарағанды мемлекеттік  университеті

 

Әлеуметтік-педагогикалық  факультет

 

 Әлеуметтік  жұмыс және әлеуметтік педагогика кафедрасы

 

 

 

 

 «Әлеуметтік  саясат» 

пәні бойынша 

050905 – Әлеуметтік жұмыс мамандығына арналған 

 

Оқу - әдістемелік кешені

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қарағанды 2009

Оқу бағдарламасын  құрастырған:   Әлеуметтік жұмыс  және әлеуметтік педагогика кафедрасының аға оқытушысы  Джамалиева Ғазиза Жүмағалиқызы

 

 

 

Оқу бағдарламасында  дәрістердің тезисі, семинар сабақтарының жоспары, студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптық жоспары, рефераттар мен баяндама тақырыптарының тізімі және оны орындаудың әдістемелік нұсқауы, емтихан сұрақтары мен тест тапсырмалары кешенді түрде қарастырылған. Берілген оқу бағдарламада студенттерге осы курсты меңгеруге көмек көрсету мақсатындағы әдістемелік тұрғыдағы материалдар, негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі берілген.

050906 – Әлеуметтік жұмыс мамандығы. 3.08.371-2006 ж ҚР МЖБС және 2006ж. Типтік бағдарламасына сүйеніп құрылды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Әлеуметтік саясат»  пәні бойынша 050905 - Әлеуметтік жұмыс  мамандығына арналған оқу-әдістемелік  кешені /Құрастырушы. Ғ.Ж.Джамалиева – Караганда: Изд-во КарГУ, 2009.–   с.

 

 

 

 

© Қарағанды мемлекеттік университеті, 2009

1. Пәннің оқу бағдарламасы - SYLLABUS

 

1.1. Оқытушы  туралы мәліметтер

Джамалиева  Ғазиза Жүмағалиқызы  Е.А. Бөкетов атындағы ҚарМУ әлеуметтік жұмыс және әлеуметтік педагогика   кафедрасының аға оқытушысы. Кафедрада күнделікті оқу кестесі бойынша болады. Мекен-жайы: Қарағанды қаласы, Муканова 1, кор 10, кабинет 303. Байланыс телефоны: 77-04-30.

1.2. Пән  бойынша мәліметтер:

« Әлеуметтік саясат »

Барлық кредит саны - 3

Оқу түрі	Оқу мерзімі	Курс	Семестр	Несиелер	Дәріс	Семинар	СӨЖБ	СӨЖ	Барлығы	Бақылау түрі
күндізгі	4 жыл	4	4	3	30	15	45	45	135	емтихан

1.3 Пререквизиттер:

Студент курсты толық меңгеру үшін келесі пәндер бойынша базалық ұғымдарды білуі қажет: мамандыққа кіріспе, әлеуметтік жұмыс тарихы мен теориясы, халықтың әртүрлі категорияларымен әлеуметтік жұмыс және т.б.

1.4 Постреквизиттер:

Әлеуметтік  саясат туралы, оның қазіргі уақыттағы негізгі бағыттары туралы мәліметтер алу, терминдердің құрылуын нақтылай отырып түсінуге және оларды меңгеруге міндетті.

1.5  Курстың қысқаша сипаттамасы:

Бағдарлама міндетті 135 сағат көлеміндегі   0,5 жылдық оқу курсына есептелген (3 семестр – жұмысына 3-кредит сағат, емтихан – 3 семестр).

Курстың мақсаты: Әлеуметтік саясат туралы ғылыми білімді жинақтау болып табылады.

 «Әлеуметтік саясат» курсының міндеттері

Курстың негізгі  міндеттері студенттерге міндеттері қазіргі  уақытта қалыптасқан әлеуметтік саясат жөніндегі әдебиеттерге шолу арқылы меңгеру. Осы курсты меңгеру нәтиежесінде студент мынаны меңгеруі қажет:

• Әлеуметтік саясаттың қалыптасу кезеңдерін айқындау;
• Қазақстандағы әлеуметтік саясаттың бағыттарын айқындау;
• Әлеуметтік сасатты жүзеге асырудағы әлеуметтік қызметркердің ролін анықтау.

 

1.6 Пән  бойынша тапсырмаларды орындау  және өткізу кестесі:

№	Жұмыс түрлері	Мақсаты және мазмұны	Ұсынылатын әдебиеттер	Орындау мерзмі	Бақылау түрі (рейтинг-шкаласына сәйкес)	Балдары (рейтинг-шкаласына сәйкес)	Бақылау түрі	Тапсыру мерзімі
1	Семинар сабақтарын дағы ауызша жауап беру	Семинар сабақтарының жоспарына сәйкес	Семинар сабақтарына  ұсынылған әдебиеттерді қолдану	Оқу жоспары бойынша курстың өту уақыты бойы	Ауызша жауап	Семинар сабақтарының әр тақырып бойынша ауызша жауабына 20 балға дейін	Ағымдағы бақылау (сем.сабақтарындағы ауызша жауабы және сем.сабағындағы жұмыстары бағаланады	Оқу жоспары  бойынша және  сабақ кестесіне сәйкес сем.сабақтарында және СОӨЖ-да
2	СОӨЖ -да баяндама жасау және ауызша жауап беру	СОӨЖ сабағының  жоспарларына сәйкес	СОӨЖ -ға дайындалуға  ұсынылған әдебиетерді қолдану	Оқу жоспары  бойынша курстың өту уақыты бойы	Реферат қорғау	Реферат баяндама әр тақырып бойынша дайындау және ауызша жауап үшін 10 балға дейін	Үй жұмысын) бақылау (СӨЖБ және сем. сабақтарына дайындық дәрежесі бағаланады	Оқу жоспары  бойынша және  сабақ кестесіне  сәйкес сем.сабақтарында және СОӨЖ-да
3	Жазбаша жұмыс  дайындау	СОӨЖ-ның жоспарына сәйкес	СОӨЖ-ға дайындалуға  ұсынылған әдебиетерді қолдану	Оқу жоспары  бойынша курстың өту уақыты бойы	Жазбаша жұмыстарын тексеру	Жазбаша жұмыс  барысында жасалған түйіндері мен  ауызша қорғағаны үшін  20 балға  дейін.	Ағымдағы бақылау (сем.сабақтарындағы ауызша жауабы және сем. сабағындағы жұмыстары бағаланады	Оқу жоспары  бойынша және  сабақ кестесіне  сәйкес сем.сабақтарында және СОӨЖ-да
4	Ауызша жаупқа дайындық (СӨЖ шегінде реферат,баяндама дайындау)	СӨЖ  жоспарларына  сәйкес	СӨЖ-на дайындалуға  ұсынылған әдебиетерді қолдану	Оқу жоспары  бойынша курстың өту уақыты бойы	Реферат қорғау	Реферат баяндама әр тақырып бойынша дайындау және ауызша жауап үшін 10 балға дейін	Үй жұмысын  бақылау(СӨЖБжәне сем. сабақтарына  дайындық дәрежесі бағаланады)	Оқу жоспары  бойынша және  сабақ кестесіне сәйкес  СОӨЖ сабақтарында
5	Емтихан тапсыру	Білімді кешенді  тексеру		1,5 сағат	Емтихан тапсыру	40 баллға дейін	Қорытынды бақылау	Оқу жоспарына  сәйкес

 

1.7. Әдебиеттер тізімі:

Негізгі:

1. Аженов  М.  Социальная   стратификация  в   Республике   Казахстан. Алматы, 1997 ж.

2. Әлеуметтік қорғау. Алтын Орда. 16 мамыр, 2002 ж.

3. Бабакумов Е.Ж. Социальная политика государства. Алматы, 1996

4. Менлибаев   К.Н.,   Туганбекова   К.М.,   Черная   Г.Г.,   Каргин   С.Т. Социальная работа. Караганда, 2000.
5. Мемлекет саясатының стратегиясының басым бағыттары-

баянды даму кепілі. Ақиқат. №10, 2001 ж.

6. Назарбаев Н.А. Қазақстан 2030. Алматы: Жеті жарғы, 1997.
7. Романов В.И. Социальная политика Казахстана. Саясат. №9, 1997 .
8. Тасмаганбетов  И.Н.  Сущность  и типология  социальной политики. Саясат. №7, 1997 ж.
9. Ж.Н. Сәрсенова. Әлеуметтік жүмыс - Алматы,2004ж

Қосымша:

1. Словарь-справочник по социальной работе. / Под ред. Холостовой Е.И.- М.,1998 г.
2. Социальная работа. Словарь-справочник./Под ред. Филоненко В.И.- М.,1998 г.
3. Агапов Е.П. Введение в социономию. - Ростов-на-Дону, 1997 г.
4. Дубинский В.И. Социальная работа в  Германии. - М.,1998 г.
5. Рамзей Р. Социальная работа: наука -  профессия.- М.,1991 г.
6. Гуслякова Л.Г., Попова Л.М. Социальные службы: структура, кадры, особенности организации в районе. - Барнаул, 1994г.

1.8 Баға туралы ақпарат

Барлық бағалар  студенттердің әр тапсырмаларын  нәтижелері бойынша жинақталып, соның  негізінде студенттер емтихан тапсыруға  жіберіледі.

Қойылған талаптарды орындамаған  үшін айыптық балдар:

• Сабаққа кешігуі    -10
• Тапсырманы орындамау - 10
• Уақытында тапсырманы орындамау –10
• Сабақты босату (себебі болса анықтамасын ұсыну)  - 10
• Бірнеше рет жауап бермеуі - 10
• Сабақтағы дұрыс емес мінез құлқы –10

Ынталандыру балдары:

• Сабақтан қалмау, кешікпеу – 10
• Жауабының ерекшелігі – 10
• Тапсырманы уақытынан ерте орындауы –10
• Сабаққа белсенді қатысуы - 10

 

1.8 Студенттердің білімін бағалау көрсеткіштері

 

Бақылау түрлері	Балдар
Ағымды бақылау	20
Аралық бақылау	30
Үй жұмысы	10
Қорытынды бақылау	40
Барлығы:	100

 

1.9 Курстың саясаты:

Оқу процесінде студенттерге қойылатын  негізгі талаптар оқылатын курстың  міндеттері мен мақсаттарынан шығады. Студент пәнді оқу барысында  оқылатын дәріс мазмұнын қысқаша  дәптерге жазып отыруға, сабаққа  кешікпеуге, сабақ үстінде сөйлеспеуге, газет және журналдар оқып немесе басқа жұмыспен айналысып отыруға, ұялы телефонын өшіріп қоюға, оқу үрдісіне белсенді қатысуға, бақылау жұмытарын және емтиханды дер кезінде тапсыруға міндетті.

 

 

 

 

 

 

 

2. ПӘН БОЙЫНША ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР

2.1. Тақырыптық жоспар

Барлығы (несиелер): 1

«Әлеуметтік саясат» курсының тақырыптық жоспары

Тақырып атауы	Дәріс	Семинар	СӨЖБ	СӨЖ
Єлеуметтік саясат ќоѓамдыќ теория жєне практика ретінде	2	1	3	3
Єлеуметтік саясаттыњ  мєні, мазм±ны жєне маќсаты	2	1	3	3
Ќоѓамныњ єлеуметтік ќ±рылымы. Инфраќ±рылым	2	1	3	3
Єлеуметтік трансформация  жєне єлеуметтік ќауіпсіздік	2	1	3	3
Єлеуметтік саясаттыњ  объектісі, субъектісі, принциптері.	2	1	3	3
Халық кірісінің  саясаты	2	1	3	3
Еңбек қатынастары  саласындағы саясат	2	1	3	3
Әлеуметтік-демографиялық мәселелер	2	1	3	3
Халықтың еңбекке  қабілетсіз және тұрмыс-тіршілігі  төмен топтары әлеуметтік қорғау	2	1	3	3
Әлеуметтік саланы дамытудың мемлекеттік саясаты	2	1	3	3
Халықтың жеке категориялары бойынша саясат	1	1	3	3
Әлеуметтік саясатты жүзеге асырудың қаржылық және білікті мамандармен қамтамасыз ету мәселелері	1	1	3	3
Әлеуметтік саясатты ақпараттық қамтамасыз ету.	1	1	3	3
Әлеуметтік саясатқа байланысты әлеуметтік әріптестік	1	1	3	3
Әлеуметтік саясаттың  шетелдік тәжірибесі	1	1	3	3
Барлығы: (135 сағат)	30	15	45	45

1. ПӘННІҢ  ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ - SYLLABUS

 

2.2. Дәріс сабақтарының тезистары

Тақырып 1. Єлеуметтік саясат ќоѓамдыќ теория жєне практика ретінде

Қазіргі қоғамда  адамзат алдынада әлеуметтік мемелекет құру мәселесі туралы сұрақ туындап отыр. Әлеуметтік мемлекет деген ұғымды түсіну үшін біз еліміздің ежелгі тарихына назар аударуымыз қажет. Ежелден бастап қазақ ұлты көп көңілді қайырымдылық мәселеріне аударған. Мұыда жетімдерге деген қайырымдылық, әмеңгерлік, ағайындылық және тағы басқа салт –дәстүрлерді атап айтуымызға болады. Осындай қасиеттер әлеуметтік мемелекет құрудағы негіз болып табылады. Қазақстан Республикасының елбасы Н.А. Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауында «Қазіргі кезеңде ғылыми негізделген Қазақастанның спецификасын және бай әлемдік тәжірибесін ескеретін стратегия қажет» деп айтқан болатын. Бұл көзқарасты ескере отырып, әлеуметтік саясаттың әволюциясын зерттеуіміз керек. Өткен тәжірибеден өзімізге керекті жақсы қасиеттерді алуымыз керек. Біз нақты өз дамуымызды оның траектрориясын қандай болатынын, қандай жол өз мақсаттарға жеткізетінін білуіміз керек, өз приоритеттерімізді дұрыс белгілесек, дұрыс стретегия қолдансақ, нәтижелі жетістіктерге келуіміз мүмкін. Совет одағы белгілі коммунистік типтегі қоғам қүрды. Мұнда да көптеген жетістіктер мен кемшіліктер болды. Жетістіктерді айтатын болсақ, көп ұлттардың татулығы, бір — біріне деген сенушілігі, әр адамдардың еңбекпен қамтылуы және тағы басқа белгілі құндылықтар жүйесі қалыптасқан. Ал нарықтық қатынасқа өту кезеңін айтатын болсақ, ескі рухани, жаңа құндылықтар жүйесі құрылмаған белгілі рухани вакуум пайда болды.

Тәжірибенің аздығынан, қақтығысты шешетін институттардың жок болуынан, қоғамда тұрақсыздық, әлдеуметтік тығырық пайда болды. Қазір біздің алдымызда Қазақстанды жоғары дамыған өркениетті елдердің қатарына қосу мәселесі туындап отыр. Сондықтан да «жаһандану» процессі негізгі орынды алып отыр. Жоғары технологияны дамыту, инновациялық етістіктерді қолдану, ғалымдарды қолдау, білім деңгейін көтеру және тағы басқа.

Қазақстанның  Конституциясы - құқықтық мемелекеттің бастауы, әрі шарты болып табылады. Оның негізгі принциптері: азаматтар  үшін «заңда тыйым салынбағанның  бәріне рұқсат етіледі», мемелекеттік органдар мен лауазым иелері үшін - «заңда нақты не көрсетілсе, соған ғана рұқсат болып табылады».

Азаматтық қоғамның пайда болуы, қалыптасуы мемлекеттің  іс -әрекетімен, қызмет жағдайымен тікелей байланысты. Француз ағартушылары Вольтер, Монтескье, Руссо, одан кейін францияның ұлы философтары Кант және Гегельдің еңбектерінде құқықтық мемлекет құру процестері негізделген. Олар: