Теңіздің стационарлық қабаттарында жұмыс жүргізу кезіндегі қауіпсіздік талаптары

 

Қазақстан Республикасы

Төтенше жағдайлар министрінің 2009 жылғы «28» сәуірдегі

№ 86 бұйрығымен

бекітілген

 

 

Теңіздің стационарлық қабаттарында жұмыс

жүргізу кезіндегі қауіпсіздік талаптары

 

 

1-бөлім. Жалпы талаптар

 

 

1-тарау. Қолдану саласы

 

1. Осы Талап ұңғыма жинағын бұрғылауға және пайдалануға арналған жобаланатын және реконструкцияланатын көп сатылы теңіздің стационарлық қабаттарына (әрі қарай-ТСҚ) таралады.

Бір сатылы қабаттардан ұңғымаларды бір уақытта бұрғылауға және пайдалануға жол берілмейді.

2. Бұл Талапта келесі терминдер мен анықтамалар қолданылады:

қауіпсіз зона-кез келген су асты немесе су үсті конструкциясының ТСҚ шегінен шығарып тұратын жерінен 500 м қашықтықта салынатын зона;

блок-модуль-коммуникациялары немесе тұрғын, қоғамдық, санитарлық тұрмыстық ғимараттармен, тікұшақ алаңымен жабдықталған технологиялық және қосымша кешені бар көлемді транспортабельді металл конструкция;

ТСҚ жоғары құрылымы-бір немесе бірнеше сатыдағы ТСҚ тіреу блогында орнатылған блок модуль және қондырғы;

жарылыс қауіпті зона-жарылыс қауіпті қоспалар бар немесе пайда болатын ғимараттағы немесе сыртқы қондырғыдағы ғимарат немесе шектелген кеңістік;

ұңғыма ішіндегі қалқанша-кескіш-бір немесе бірнеше режимді параметрлер өзгерген кезде фонтанды ұңғыманың қабатты флюидының ағын қимасын автоматты жабу құрылғысы;

ұңғымалар тобы-ТСҚ бір бұрғылау құрылғымен бұрғыланатын ұңғыма;

тұрғын ғимараттары персоналдың тұруына арналған ғимарат, сонымен қатар осы ғимараттарға қоса тіркелген дәліздер, вестибюльдер, тамбурлер;

жабық ғимараттар-терезе, есік, жабылатын люктері, сағалары және тағы басқа бар қоршаулар, палуба (төселім) толық шектелген ғимарат;

жабық теехнологиялық қондырғы-құрамында мұнай және мұнай газдары немесе жедел от алатын сұйығы болатын бұрғылау ерітіндісі қоршаған ауа ортасымен араласпайтын қондырғы;

дыбыс сигналды құрылғылар-көрінуі нашар жағдайда навигациялық қауіптілік туралы теңізде жүзушіні ескертуге арналған құралдар;

желілі қалқанша-кескіш-бір немесе бірнеше режимдік параметрлердің өзгеруі кезіндегі ұңғымалар және трубақұбырлардың тастау желісінің қимасын автоматты жабуға арналған құрылғы;

теңіздің көп сатылы стационарлық қабаты-пайдалану ұңғымалары мен технологиялық қондырғысы төменгі қабатта, бұрғыланатын ұңғымалардың сағалары және бұрғылау қондырғысы жоғары қабатта орналасатын тұрғын, қызметтік және санитарлық ғимараттары және тікұшақ алаңы болатын бір уақытта бұрғылауға және ұңғымаларды пайдалануға арналған жоғары құрылымның блок-модуль орындауындағы қабат;

теңіздің стационарлық қабаты-мұнай мен газды барлау және бұрғылауға арналған пайдалану бұрғылау құрылғылары, пайдалану қондырғылары, тұрғын блогы және тікұшақ алаңы орналасқан су үсті құрылысының максимальды толқуы деңгейінен шығып тұратын ғимарат;

тасымалдаудағы теңіздің стационарлық қабаты-жағалық базадан құрылыс орнына дейін жүзу құралдарының жүзу және палубада тасымалданатын тіреу блоктарының, ТСҚ блок-модульудерімен металл конструкцияларының барлық орын ауыстырулары;

теңіздің құрылыстағы стационарлық қабаты-құрылыстың берілген орнында металл конструкцияларының тіреу блоктарының орнатудан бастап қабылдау комиссиясының пайдалануға беруге дейінгі салынып жатқан ТСҚ;

теңіздің пайдаланудағы стационарлық теңіз қабаты-құрылысы аяқталған және бұрғылаумен және ұңғыманы пайдаланумен байланысты жұмыстар жүргізілетін ТСҚ;

еңіс бағытталған ұңғыма-тігінен забойдың белгілі бір ауытқуы көзделетін, ал баған бойынша алдын ала берілген профиль бойынша жүргізілетін ұңғыма;

мұнай операциялары-құрғақ жерде өзен, көлдер шегінде жер асты мұнай қоймалары мен резервуарларын барлау, өндіру, құрылысы және (немесе) пайдалану жөніндегі мұнай операциялары, сонымен қатар теңіздегі мұнай операциялары;

теңіздегі мұнай операциялары-теңізде жүзеге асырылатын барлау, өндіру;

қауіпсіздік құралдарымен теңіздің стационарлық қабаттарын жабдықтау-қабаттарды орналастырумен байланысты жұмыстарды жүргізу кезінде құрамына қызмет көрсетуші персоналдың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін құтқару, сигналды, өртке қарсы және қауіпсіздіктің басқа құралдары енгізілетін қондырғылар мен құрылғылар кешені;

қоғамдық ғимараттар-асхана, демалу бөлмесі, темекі шегу және тағы басқа, сонымен қатар осы ғимараттарға қоса тіркелген дәліздер, вестибюльдер және тамбурлар;

ашық технологиялық қондырғылар-құрамында мұнай және мұнай газдары немесе жедел от алатын сұйығы болатын бұрғылау ерітіндісі қоршаған ауа ортасымен араласатын қондырғы;

ұңғыма буы-көршілес қатарда орналасқан ұңғыманың екі аралас сағасы;

персонал-қабатты орналастырумен байланысты жұмыс істейтін немесе қызметтік функцияларды орындаушы теңіздің стационарлық қабатындағы адамдар. Тікұшақпен тасымалдау кезінде персонал қызметтік жолаушылар ретінде рәсімделеді;

жүзетін алдын алу белгілері-берілген орындарда якорьларда орнатылған белгілі бір үлгідегі және мөлшердегі және ТСҚ құрылыс орындарында навигациялық қауіптіліктен қорғау үшін көзделген жүзетін конструкциялар;

мұнара үстіндегі портал-стационарлық теңіз қабаты оны бұрғылаудың жаңа орнынан ауыстырылуын қамтамасыз ететін мұнаралы-шығырлы қондырғысы бар ғимарат;

мұнаралық постамент-оны ауыстыру жөніндегі тетіктер жоқ мұнаралы-шығырлы қондырғысы бар ғимарат;

жартылай жабық кеңістік-шатыр, маңдайша, жабулар, қаптаулар және газдар мен булардың таралуын нашарлататын басқа да конструкциялардың болуына байланысты табиғи желдету жағдайы ашық учаскелерге қарағанда айырмашылығы бар кеңістік;

орталық өрт посты-тәулік бойғы вахтасы бар, сонымен қатар өрт байқау сигнализациясы станциясы және өрт қауіпті зоналарда газдар мен булардың болуы туралы сигнализация беру станциясы шоғырланған ТСҚ инженерлік-технологиялық посты ғимараты немесе әдетте ғимараттың бөлігі;

өнім құбыры-жинаудың орталық жағалық пунктіне (әрі қарай-ЖОП) немесе технологиялық қабатқа пайдалану ұңғымаларының өнімдері тасымалданатын трубақұбыры;

эвакуация жолы-персоналдың жұмыс орындарынан және тұрғын және қоғамдық ғимараттарға құтқару құралдарына (шлюпкалар, капсулалар, тікұшақтар, кемелер және тағы басқа) отырғызу үшін қауіпсіз ауысу жолы;

тарату трубақұбыры-пайдалану ұңғымаларының манифольдарымен ұңғыманы жабуға арналған носостарды қосуға арналған бітегіш құрылғысы бар трубақұбыры;

ұңғыма қатары-бұрғылау құрылғысының қабылдау көпіріне перпедикуляр тіке сызық бойынша бір және бірнеше ұңғыма сағаларының бірізді орналасуы;

навигациялық қондырғы құралдар-(әрі қарай-НҚҚ)-теңіздің стационарлық қабаты-ТСҚ тыс орналасқан және навигациялық қауіптілік туралы ескерту мақсатында ТСҚ орындарын белгілеуге арналған арнайы, ғимараттар, конструкциялар немесе құрылғылар;

сыртқы байланыс құралдары-байланыстың радиотолқындары және кабельдік желілері арқылы ақпаратты беру және қабылдауға арналған құралдар. Сыртқы байланыс құралдарына мыналар жатады: радиобайланыстың бас, апаттық және пайдалану құралдары, радиорелелік және кабельдік байланыс;

ішкі байланыс құралдары-қабат постылары мен ғимараттарының өзара байланысына арналған құралдар. Ішкі байланыс құралдарына мыналар жатады: телефон, сымды, радио және қатты сөйлейтін байланыс.

 

 

2-тарау. Жалпы талаптар

 

3. Барлық ТСҚ үшін мыналар әзірленеді:

1) өндірістік бақылау туралы қағида;

2) технологиялық регламент;

3) спецификалық ерекшеліктерді ескере отырып, апаттың алдын алу және апаттық жағдайды жою жөніндегі жедел әрекеттер көзделетін апаттарды жою жоспары.

4. ТСҚ өндірістік ғимараттарының жұмыс орындарында трубақұбырлардың және бұрғылау және пайдалану коммуникациялардың тиекті құрылғыларында мұнай және газ трубақұбырының ұзындығы мен диаметрі көрсетіле отырып, орналасу сызбасы ілінеді.

Трубақұбырлардың орналасуындағы және қондырғылар коммуникацияларының тиекті құрылғыларындағы барлық өзгерістер мен толықтырулар тәулік бойы сызбаға шығарылады.

5. Қосылыстардағы тығыздық болмаған жағдайда трубақұбырларын, қондырғылар мен аппаратураларды пайдалануға жол берілмейді. Қосылыстардағы барлық тығызсыздықтар және мұнай, газ және отын өткізулері жедел жойылады. Жойылмаған барлық кемшіліктер ауысым бойынша вахталық журналға жазылады.

6. Штромнан кейін қабатта орналастырылған бұрғылау қондырғысының, пайдалану тұғырларының, орналастыру алаңдарының және басқа қондырғылардың жағдайы тексеріледі. Тексеру нәтижесі қондырғының техникалық жағдайын тексеру журналына жазылады және анықталған кемшіліктерді жою жөнінде шаралар қабылданады.

7. ТСҚ жарылыс аумағынан  тыс орналасқан дәнекерлеуші  посты қарастырылады. Постың орналасатын жері жобамен анықталады.

8. Дәнекерлеуші және  басқа да отты жұмыстар өнеркәсіп  қауіпсіздігінің талаптарына толық сақтай отырып, жүргізіледі.

9. Тұйықталған кеңістікте  және биіктіктегі, пайдаланудағы ТСҚ отты жұмыстар қауіпсіздік шаралары, қорғаныс және құтқару құралдары көрсетілген наряд-рұқсат беру бойынша бақылау тұлғасының жетекшілігімен жүргізіледі.

10. «Тастау» сигналы болған жағдайда алдын ала берілген наряд-рұқсат беру арқылы ТСҚ отты жұмыстар тоқтатылады. Көрсетілген жұмыстар      наряд-рұқсат беруді қайтара рәсімдеген жағдайда жалғастырылады.

11. Мұнайгаз құбылыстары немесе ТСҚ болатын кез келген ұңғымадағы барлық отты жұмыстар ашық фонтандау кезінде барлық отты жұмыстар тоқтатылады. Жұмыстарды жүргізу құтқару және өрт кемелерінің кезекшілігімен аварияны жою жоспарына (әрі-қарай АЖЖ) сәйкес іске асырылады.

12. ТСҚ ғимараттарында, ғимараттан тыс газдың жиналуы мүмкін орындарда ауа ортасын газанализаторлармен тексергеннен және наряд-рұқсат етуде көрсетілген бақылау тұлғасының қатысуымен отты жұмыстарды жүргізуге жол беріледі. Газдалу болмаған жағдайда отты жұмыстар жүргізуге жол беріледі.

13. ТСҚ темекі шегу үшін тұрғын блокта осы мақсат үшін жабдықталған орын бөлінеді. Темекі шегу орны арнайы жазумен белгіленеді. Басқа орындарда темекі шегуге жол берілмейді.

14. ТСҚ персоналының тұрғын блогынан тыс жерде болу кезінде өзімен бірге жеке қорғаныс құралы болады.

15. ТСҚ жоғары құрылымдарда (қар жауу, мұз басу және тағы  басқа) түнде немесе қолайсыз ауа-райында жұмыс істеуге жол берілмейді. Жарықтандырылуы 30 лк кем емес қамтамасыз ету, бақылау тұлғасының жетекшілігімен қауіпсіздік шаралары қабылданған жағдайда түнде жұмыс істеуге жол беріледі.

16. Онда болатын конструктивті элементтер ұйымның техникалық басшысы белгілеген мерзімде тексеріледі.

17. ТСҚ жарқырауық бояумен ТСҚ жоғары жағынан қарама-қарсы жақтарында жазылған, 1 мили қашықтықта көрінетін атауы болады. ТСҚ атауы уақыттың қараңғы кезінде жарықтандырылады.

18. Барлық апаттық жағдайларда апатты жою жөніндегі жоспармен сәйкес хабарландырылады.

19. Өрт болуы мүмкіндігімен байланысты (жарылыс) апаттық жағдайда ТСҚ өрт және құтқару кемелерінің кезекшілігі ұйымдастырылады.

20. ТСҚ қолданыстағы «Апаттарды жою жоспарымен» және «Кеменің өмір сүруіне күресу жөніндегі нұсқаулықтар» (КӨКН-70) сәйкес өмір сүру топтары ұйымдастырылады.

21. ТСҚ ҚР СТ МСТ Р 12.4.026-2002 «Түсті сигналдар, қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулер» сәйкес ілінеді.

22. ТСҚ түнгі уақытта және қатты тұман кезінде теңізде жүзу және аэронавигация қауіпсіздігінің сигналдық оттары қосылады.

23. ТСҚ азық-түлік пен  ауыз судың тиісілмейтін қоры (әрі қарай-ТҚ) қамтамасыз етіледі. ТСҚ-дағы ТҚ көлемі жеткізу мүмкіндігін ескере отырып, қабаттың орналасу орнына қарай анықталады және 3 тәуліктік қордан кем емес қоры қамтамасыз етіледі.

24. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар Министрінің               2008 жылғы 29 желтоқсандағы № 219 бұйрығымен бекітілген Мұнай және газ кен орындарын барлау кезіндегі өнеркәсіп қауіпсіздігі Талабына сәйкес техникалық құралдармен қамтамасыз етіледі.

25. Персоналдың практикалық іс-дағдыларға үйрену үшін ұйымның техникалық жетекшісі бекіткен дабыл жөніндегі кестесіне сәйкес тоқсанына     1 реттен кем емес жүргізіледі.

26. ТСҚ «Өрт!», «Тастау!», «Борт сыртында адам бар!», «Барлықтарыңыз ТСҚ сыртына шығыңыздар!» дабылдар бойынша оқу жаттығулары жүргізіледі. Дабылдар бойынша кестелер ұйымның техникалық жетекшісі бекітеді.

Жаттығулар бойынша  кестелерде тиісті сигналдар мен персоналдың жиналу орны көрсетіледі.

Дабылдар бойынша кестелер жалпылама көрінетін жерге ілінеді.

 

 

3-тарау. Теңіздің стационарлық қабаттарын

акваторияларға  орналастыру

 

27. ТСҚ акваторияларға орналастыру Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1999 жылғы 31 шілдедегі № 1087 қаулысымен бекітілген Каспий теңізінің солтүстік бөлігінің мемлекеттік жануарлар қорығының арнайы экологиялық талаптарынына сәйкес жүргізіледі.

28. ТСҚ орналастыру алдында құрылыс орнында жер бетінің қабілеттілігін тексеруге, теңіз түбін жер асты кабельдер, трубақұбырлардың болуына және тағы басқа тексеру үшін инженерлік-геологиялық зерттеулер (әрі қарай-ИГЗ) жүргізіледі.