Отчет по практике в бухгалтерии

Тексеру жүргізу жоспарын құру кезінде ақша қаражаттарың және кәсіпорын кассасындағы басқа құндылықтардың қозғалысы мен сақталуына ішкі бақылаудың тиімділігін бақылау керек. Тестілеудің көмегімен аудитор кәсіпорынның касса операцияларын жүргізілуіне алдын ала баға береді, осалырақ участоктарды анықтайды, негізгі бақылау процедураларының құрамын жоспарлайды, есеп жүргізу ерекшелігін анықтайды. Аудиторға мүмкіндігіне қарай касса операцияларына ішкі бақылаудың жағдайы туралы толық ақпарат алуы қажет. Ол үшін ең бірінші алдын – ала дайындалған сұраунама бойынша тест жүргізу керек.

 

7.2 Ұзақ мерзімді активтердің аудиті

 

Үлкен кәсіпорындарды санамағанда, өндірістік қызметпен айналысатын көптеген кәсіпорындар азғантай негізгі құралдар мен материалдықемес активтерді қолданады. Сондықтан ұзақ мерзімді активтер мен оларға сәйкес шаруашылық ооперацияларға ішкі бақылау процедуралары жеке көлемді жасалмайды, өйткені арнайы бақылауға кететін щығындар көлемі өзін – өзі ақтамайды.

Ұзақ мерзімді активтерді пайдалануына, сақталуына тексеру жүргізу, олардың бөлек объектілердің кімге бекітілгені, олардың пайдалануы мен күзетуін қалай ұйымдастырылғаны туралы мәлімет алуды көздейді. Ол үшін өндірістік ғимараттарды қарап шығу керек немесе кәсіпорын жұмысшыларына сұрау жүргізу қажет.

Аудитор, есеп мәліметтерін зерттеу процесінде негізгі құралдар объектілерінің барын және оларды бөлек топтар бойынша жіктелуін анықтайды (өндірістік, өндірістік емес меншікті, жалдағы т.б.) орналасқан орындарына қарай (бөлімшелер, материалды жауапкершілігі бар тұлғалар).

 

Аудит жүргiзу шарты

      1. Аудиторлық ұйымдар мен аудиттелетiн субъектiлер арасындағы қатынастар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шарт негiзiнде қалыптасады.

      2. Аудит  жүргiзу және (немесе) аудиторлық қызмет бейiнi бойынша қызмет көрсету шартында: шарттың нысанасы, мерзiмi, ақы төлеу мөлшерi мен талаптары, тараптардың құқықтары, мiндеттерi мен жауапкершiлiгi, алынған ақпараттың құпиялылығы, сондай-ақ кәсiби ұйымға мүшелiгi көзделедi.

      3. Мiндеттi  аудит және аудиттелетiн субъектiнiң iлеспе қызметiн жүргiзу шарты Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген талаптарға сәйкес келуге тиiс.

      4. Аудитордың және (немесе) аудиторлық ұйымның аудит жүргiзуге арналған шартты орындау кезiнде алған мәлiметтерi коммерциялық құпияны құрайды.

      Коммерциялық құпияны қамтитын мәлiметтердi сақтау мiндеттерiн бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОРЫТЫНДЫ

Диплом алдындағы өндірістік тәжірибе өту барысында «Барлей» мейрамханасының негізгі қызметімен таныстым.

Мейрамхананың  өз қызметін Қазақстан Республикасының  Заңдарына сәйкес жүргізеді. Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексіне, Акционерлік қоғамдар туралы 2003 жылғы 13 мамырдағы №415 – 11 Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес және өз қызметін Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңдарына, кәсіпорын жарғыға, белгіменген тәртіпте олардың құзіреттері шеңберінде  Акционерлердің жалпы жиналыстарымен және басқа да Қоғамның басқару органдарымен қабылданған шешімдерімен сәйкес жүзеге асырады. 

Кәсіпорын коммерциялық ұйым болып табылады.

Қоғам өз акционерлері мүліктерінен бөлек мүлікке ие, және олардың міндеттері бойынша жауап бермейді. Мейрамхана  өз міндеттері бойынша тиесілі барлық мүлкімен жауап береді.

Қоғамның қатысушысы (акционер) қоғамның міндеттері бойынша жауап бермейді және қоғам қызметіне байланысты тәуекел шығындарды өздеріне тиесілі акциялар шеңберінде ғана көтереді.

Қоғамның негізгі қызмет түрі

• алкогольсіз сусындар өндіру және шығару
• сауда және сауда делдалдық қызмет
• ғылыми зерттеу қызметтері
• халыққа тұрмыстық қызмет көрсету

Өткізілген өнімнің өзіндік құны 2011 жылы 30446 мың теңгеге өскенін көреміз. Бұл негізінен өндірілген өнім көлемі және жалпы шикізат бағалары сондай-ақ еліміздегі инфляцияның деңгейінен болуы мүмкін.

Жалпы табыс сәйкесінше есепті жылы 28%-ға яғни 25337 мың теңгеге өскен.

Кезең шығындары көптеген  кәсіпорындарда кезең шығындарының төмен болуын қадағалап, бақылап отыру қазіргі кезең талабы. Осыған сәйкес қарастырып отырған кәсіпорынымызда бұл шығын түрі 26%-ға өскенін аңғарамыз. Алдағы кезеңдерде кәсіпорын басшылығы кезең шығындарын төмендетуге көңіл бөлуі мүмкін.

Есепті жылы 5571 мың теңгеге өсіп, 136%-ді құрады. Яғни негізгі қызметінің табысы 1,3 есеге өскен.

Алкогольсіз сусындар өндіріп, оны өткізуден басқа да қызметтен түскен табыс 3364 мың теңгені көрсетті. Уақытша бос ғимараттар мен транспорттық құралдарын жалға беру есебінен де біршама кірістер алып отыр. Олар есепті жылы 34%-ға өсіп, 13007,0 мың теңге болған.

Кәсіпорынның таза табысы, салыққа дейінгі табыстан коорпоративті  табыс салығын алғаннан кейін шығады. Бұл көрсеткіш 2011 жылы 23609 мың теңге, яғни 2010 жылмен салыстырғанда 6255 мың теңгеге артқан. Бұл кәсіпорын тиімді жұмыс жасау барысын көрсеттеді.

Таза табыс базалық жылы 17354 мың теңгені құраса, есепті жылы 23609 мың теңгені құраған. Яғни есепті жылы 36%-ға өскен.

2010 жылы жұмыскерлер саны 109, ал жұмысшылар саны 89 болса, есепті жылы жұмыскерлер саны 122, ал жұмысшылар саны 106-ға өскен. Осымен қатар жылдық еңбекақы қоры базалық жылға қарағанда есепті жылы 18%-ға өскен.

Компания негізгі өндірістік қорларына көңіл аударудың негізінде, оларды тиімді пайдалануды жолға қойған. Соның нәтижесінде реконструкция жасалынған. 2011 жылы  негізгі өндірістік қорлардың жылдық орташа құны 91760 мың теңгені құрап, 2010 жылмен салыстырғанда 6993 мың теңгеге артқан.

Негізгі өндірістік қордың 1 теңгесіне өнімнің 2010 жылы 2,97 теңгеден, ал 2011 жылы 3,35 теңгеге жоғарылаған. Яғни 12%-ға өскенін көреміз.

Қор қайтарымдылығына кері көрсеткіш -0,04  теңгеге төмендеген (87%),  бұл кәсіпорынның көрсеткішінің оң бағытта екенін көрсетеді.

2010 жылы 1 теңгеге 94 тиын болса, 2011 жылы 93 тиынды құрап, 1 тиынға төмендеген (98%). Шығындарды басқару бойынша бұл көрсеткіштің төмендегені нәтижеге оң әсер береді.

Кәсіпорын өндірген өнімдерінің қаншалықты табысты екенін анықтау үшін - өнім рентабельділігін табамыз. Аталған кәсіпорын бойынша өнім рентабельділігі 0,9 өскен. Негізгі өндірістің табыстылығын таза табысты негізгі және айналым қорларының қатынасы арқылы табамыз. «Galanz Bottlers» АҚ-ның негізгі өндірісінің табыстылығы 0,8-ге өскен.

Барынша сатылған өнімдерінің табыстылығында 0,8-ге ауытқу байқалған. Яғни өскенін байқап отырмыз.

Бухгалтерия кәсіпорынды басқыруда ең негізгі орын алады. Ол өндірістің қаржылық жағдайын көрсетеді. Активтерді, өзіндік капиталды, міндеттемелерді есепке алуды ХҚЕС №2 сәйкес бухгалтерлік есепте шоттар жоспары сай екі жақты жазба бойынша жүргізіледі.

Негізгісі «Барлей» мейрамханасының бухгалтериясы жоғарғы дәрежеде жұмыс жасайды және оз алдына қойылған есептерді уақытылы және дұрыс орындауға ұмтылады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗМІ

 

1. Қазақстан Республликасының Конституциясы 30.08. 1995жылы референдумда қабылданған. №284, (07.10.1998ж  берілген өзгерістер мен толықтырулармен) Астана: «Елорда», 2008ж.
2. Қазақстан Республикасының Президенті-Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖАҢҒЫРТУ -ҚАЗАҚСТАН ДАМУЫНЫҢ БАСТЫ БАҒЫТЫ 2012 жылғы 27 қаңтар
3. Стратегия «Қазақстан – 2030» Алматы: Правительский вестник, 1998ж.
4. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі – Алматы: «Юрист»,2007ж.
5. «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының кодексін (Салық кодексі) қолданысқа енгізу туралы» 2008 жылғы 10 желтоқсандағы № 100-IV Қазақстан Республикасының Заңы (2012.17.02. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
6. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі 15.05.2007ж. №251-ІІІ. Алматы: Юрист,2008ж (берілген өзгерістері мен толықтырулармен)
7. ҚР Заңы "Бухгалтерлiк есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы" № 2732 (26.12.2007 ж.)
8. Аудиторлық қызмет туралы Қазақстан Республикасы 1998 жылғы 20 қарашадағы № 304-I Заңы (2012.12.01. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
9. Акционерлік қоғамдар туралы 2003 жылғы 13 мамырдағы № 415-ІІ Қазақстан Республикасының Заңы (2012.01.02. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
10. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі «Бухгалтерлік есепті жүргізу ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2007 жылғы 22 маусымдағы № 215 бұйрығы
11. ҚР-ң 1999 ж. 17 сәуірдегі «Салықтар және тағы басқа да міндетті төлемдер туралы» заң күші бар ҚР Президентінің жарлығы;
12. ХҚЕС 2 (Халықаралық қаржылық есеп стандарты. ҚР Қаржы министіргігі бекіткен 21.06.2007жыл №271)
13. «Шаруашылық жүргізуші субъектілердегі бухгалтерлік есебі Бухгалтерлік есептің принциптері»-Алматы, экономика-2005 ж.

 Назарова В.Л.

14. «Ұйымдардағы бухгалтерлік есеп» - Е.О.Нұрсейітов, Алматы, «Lem баспасы», 2009ж.
15. «Кәсіпорынның бухгалтерлік есебі» - Радостовец Алматы: 2002ж.
16. «Бухгалтерлік есеп принциптері» - Кеулімжаев  Алматы: Экономика, 2006ж.
17. «Қазіргі замандағы бухгалтерлік есеп» - Сейдахметова Ф.С, Алматы: ЛЕМ 2008ж.
18. «Бухгалтерлік есеп бойынша есеп жинағы» - В.П. Проскурина, Алматы:2011ж.
19. «Бухгалтерский учет от азов до баланса» В.П.Проскурина, Алматы, 2011г.
20. «Қаржылық есеп» Қ.К. Кеулімжаев, Алматы: Экономика 2006ж.
21. «Салық және салық салу» Т.Н.Крамеренко,А.М.Қомбарова, Астана: Фолиант,2007ж.
22. «Аудит» З.Н.Әжібаев,Н.Ә.Байболтаева, Алматы: 2006ж.
23. Глушков И.Е. «Бухгалтерский учет на современном предприятии» Глушков И.Е.  М.: 2006.
24. Бухгалтерлік есеп шоттарының үлгілік жоспары
25. Орысша-қазақша сөздік. Алматы 2011 ж

 

Интернет көздері

26     http://www.stat.kz  ҚР статистикалық агенсттігі

27.    http://www.akorda.kz  ҚР Президентінің ресми сайты

28.    http://www.buhgalter.kz  Қазақстанның алғашқы бухгалтерлік сайты

29.    http://www.uchet.kz  Қазақстандағы есеп

30.    http://www.e.gov.kz Қазақстандағы электрондық үкіметтер