Бухгалтерлік қызметтің жұмысын ұйымдастыру

1) іске асыру мерзімі бір жылдан  астам бюджеттік бағдарламалармен;

2) технологиялық дайындалу мерзімінің ұзақтығы оларды келесі (кейінгі) қаржы жылы (жылдары) беруге себепші болатын активтерді және басқа да тауарларды сатып алуды көздейтін ағымдағы бюджеттік бағдарламалармен;

3) Қазақстан  Республикасының мемлекеттік сатып  алу туралы заңнамасында белгіленген жағдайларда мерзімі бір қаржы жылынан астам қызмет көрсетумен;

4) Қазақстан Республикасының  мемлекеттік сатып алу туралы  заңнамасының нормаларын қолданбай  жүзеге асырылатын, аяқталу мерзімі  келесі қаржы жылында басталатын  қызметтерді көрсетумен;

5) Қазақстан Республикасының  Үкіметі резервінің қаражаты  есебінен іске асыру мерзімі  бір қаржы жылынан асатын іс-шараларды  өткізумен байланысты азаматтық-құқықтық  мәмілелер бойынша жоспарлы кезеңнің  екінші және үшінші жылдарының  базалық шығыстары шегінде олар әрекет еткен барлық мерзім ішінде тіркелуге жатады.

Бюджеттің базалық шығыстары  өзгерген кезде аталған азаматтық-құқықтық мәмілелер қайта тіркеуге жатады.

1. Міндеттемелер шарт нысанындағы азаматтық-құқықтық мәмiлелердi (бұдан әрi – шарт) жасасу арқылы, сол сияқты оларсыз да қабылданады. 

 

 Жасасқан шарттарды  аумақтық қазынашылық бөлiмшесiнде  тіркеу мiндеттi болып табылатын  шығыстардың, оның ішінде шығыс түрлерінің экономикалық сыныптамасы ерекшелiктерiнiң  тiзбесiн бюджетті атқару жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган айқындайды. 

Мемлекеттік мекемелердің тауарларды (жұмыстарды, қызметтердi) сатып алуға  азаматтық-құқықтық мәмiлелердiң қорытындысын Қазақстан Республикасының мемлекеттік  сатып алу туралы заңнамасының нормаларын қолданбай жасасуы  Қазақстан  Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

Мемлекеттік мекеменің шығыстарды жүзеге асыру жөніндегі міндеттемесі мыналардың:

1) тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді)  сатып алған жағдайда, орындалған  жұмыстардың шот-фактурасының, хабарлама шотының, шотының, актісінің немесе Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген басқа да құжаттың;

2) мемлекеттiк мекемелердiң  қызметкерлерiне жалақы мен басқа  да ақшалай төлемақыларды, міндетті  зейнетақы жарналары және әлеуметтік  есептеулер, бюджетке жүргізілетін есептеулер, жеке тұлғаларға стипендиялар және төлемақылар бойынша бастапқы құжаттардың;

3) бюджеттен  трансферттер бөлінген жағдайда, жоғары тұрған бюджеттің міндеттемелері  бойынша бюджеттік бағдарламалар  әкімшілерін қаржыландыру жоспарының;

4) инкассолық  өкімнің;

5) осы тізбеген  енбеген ерекше шығыстар мен  басқа да шығыс түрлері бойынша  төлемдер жүргізген кезде төлеуге  берілетін шоттың негізінде қабылданған  болып есептеледі.

 

 

Бюджет шығыстары

 

1. Шығындар, бюджет кредиттері, қаржы активтерін сатып алу, қарыздарды өтеу бюджеттің шығыстары болып табылады.

 

2. Шығындар қайтарымсыз  негізде бөлінетін бюджет қаражаты  болып табылады.

 

3. Бюджеттік кредиттер  бюджеттен қайтарымды, жедел және  ақылы негізде бөлінетін ақша  болып табылады.

 

4. Қаржы активтерін сатып алу заңды тұлғалардың, оның ішінде халықаралық ұйымдардың қатысу үлестерін және бағалы қағаздарын мемлекеттік меншікке сатып алуға бағытталған бюджет қаражаты болып табылады.

 

5. Қарыздарды өтеу  Қазақстан Республикасы ратификациялаған  мемлекеттік сыртқы қарыздар туралы, сондай-ақ ішкі қарыздар бойынша халықаралық шарттарға сәйкес негізгі борышты өтеуге бағытталған бюджет қаражаты болып табылады.

 

 

                        

 

 

              

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

БЮДЖЕТТІҢ ТҮРЛЕРІ  МЕН ДЕҢГЕЙЛЕРІ

 

Бюджеттің түрлері мен деңгейлері туралы жалпы ережелер

 

1. Қазақстан Республикасында  мынадай деңгейдегі бюджеттер:  республикалық бюджет; облыстық  бюджет, республикалық маңызы бар  қала, астана бюджеттері; аудан (облыстық  маңызы бар қала) бюджеті бекітіледі, атқарылады және дербес болып табылады.

 

Облыстық бюджет, республикалық  маңызы бар қала, астана бюджеттері, аудан (облыстық маңызы бар қала) бюджеті  жергілікті бюджеттерге жатады.

 

2. Осында  белгіленген  жағдайларда, Қазақстан Республикасында  төтенше мемлекеттік бюджет әзірленуі, бекітілуі және атқарылуы мүмкін.

 

3. Қазақстан Республикасында  талдамалы ақпарат ретінде пайдаланылатын  және бекітуге жатпайтын мемлекеттік  және шоғырландырылған бюджет, облыстардың  бюджеті жасалады.

 

Мемлекеттік бюджет өз араларында өзара өтелетін операциялар ескерілместен, республикалық және жергілікті бюджеттерді біріктіретін, мемлекеттің орталықтандырылған ақша қоры болып табылады.

 

Шоғырландырылған бюджет өз араларында өзара өтелетін операциялар  ескерілместен, республикалық бюджетті, облыстардың бюджетін республикалық маңызы бар қала, астана бюджетін және Қазақстан Республикасының Ұлттық қорына бағытталатын түсімдерді біріктіретін мемлекеттің орталықтандырылған ақша қоры болып табылады.

 

Облыс бюджеті өз араларында өзара өтелетін операциялар ескерілместен, облыстық бюджетті, аудандар (облыстық маңызы бар қалалар) бюджетін біріктіретін орталықтандырылған ақша қоры болып табылады.

 

Республикалық бюджет

 

1. Осы айқындалған  түсімдер есебінен қалыптастырылатын  және орталық мемлекеттік органдардың, оларға ведомстволық бағынысты мемлекеттік мекемелердің міндеттері мен функцияларын қаржылай қамтамасыз етуге, сондай-ақ мемлекеттік саясаттың жалпы республикалық бағыттарын іске асыруға арналған орталықтандырылған ақша қоры республикалық бюджет болып табылады.

 

2. Республикалық бюджет  Қазақстан Республикасының заңымен  бекітіледі.

 

Облыстық бюджет, республикалық  маңызы бар қала, астана бюджеттері

 

1. Осымен   айқындалған  түсімдер есебінен қалыптастырылатын  және облыстық деңгейдегі, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті мемлекеттік органдарының, оларға ведомстволық бағынысты мемлекеттік мекеме­лердің міндеттері мен функцияларын қаржылай қамтамасыз етуге және тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте мемлекеттік саясатты іске асыруға арналған орталықтан­дырылған ақша қоры облыстық бюджет, республикалық маңызы бар қала, астана бюджеттері болып табылады.

 

2. Облыстық бюджеттер,  республикалық маңызы бар қаланың,  астананың бюджеттері тиісінше  облыстық мәслихаттардың, республикалық  маңызы бар қала, астана мәслихаттарының шешімдерімен бекітіледі.

 

Аудан (облыстық маңызы бар  қала) бюджеті

 

1. Осы айқындалған  түсімдер есебінен қалыптастырылатын  және ауданның (облыстық маңызы  бар қаланың) жергілікті мемлекеттік  органдарының, оларға ведомстволық  бағынысты мемлекеттік мекемелердің міндеттері мен функ­цияларын қаржылық қамтамасыз етуге және тиісті ауданда (облыстық маңызы бар қалада) мемлекеттік саясатты іске асыруға арналған орталықтандырылған ақша қоры аудан (облыстық маңызы бар қала) бюджеті болып табылады.

 

2. Аудан (облыстық маңызы  бар қала) бюджеті аудан (облыстық  маңызы бар қала) мәслихатының  шешімімен бекітіледі.

 

Төтенше мемлекеттік  бюджет

 

1. Төтенше мемлекеттік  бюджет республикалық және жергілікті  бюджеттер негізінде қалыптастырылады  және Қазақстан Республикасында төтенше немесе соғыс жағдайларында енгізіледі.

 

2. Төтенше мемлекеттік  бюджеттің қабылдануы туралы  Қазақстан Республикасының Парламенті  дереу хабардар етіледі.

 

3. Төтенше мемлекеттік  бюджеттің қолданылу уақытында  республикалық бюджет туралы заңның және барлық деңгейлердегі жергілікті бюджеттің бюджеттері туралы мәслихаттар шешімдерінің қолданылуы тоқтатыла тұрады.

 

4. Төтенше мемлекеттік  бюджет төтенше немесе соғыс  жағдайы енгізілген мерзім ішінде  қолданыста болады.

 

Төтенше мемлекеттік бюджеттің қолданылуы тоқтатылысымен республикалық және жергілікті бюджеттерді нақтылау жүргізіледі.

 

 

            Бюджетаралық қатынастар туралы  жалпы ережелер

 

1. Бюджет процесінде  республикалық, облыстық бюджеттер,  республикалық маңызы бар қаланың,  астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттері арасындағы қатынастар бюджетаралық қатынастар болып табылады.

 

2. Бюджет процесінде  республикалық бюджеттің аудандар (облыстық маңызы бар қалалар)  бюджеттерімен және аудандар (облыстық  маңызы бар қалалар) бюджеттерінің бір-бірімен өзара қатынастарына жол берілмейді.

 

3. Әкімшілік-аумақтық  бірліктің саяси, экономикалық  және әлеуметтік тұрақтылығына,  адамдардың өмірі мен денсаулығына  қауіп төндіретін табиғи және  техногендік сипаттағы төтенше  жағдайлар туындаған реттерде, облыстар, республикалық маңызы бар қала, астана әкімдерінің өтініштері бойынша, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің тапсырмасымен жалпы республикалық не халықаралық маңызы бар іс-шаралар өткізілген жағдайларда, бюджет процесінде Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша облыстық бюджеттің, республикалық маңызы бар қала, астана бюджеттерінің басқа облыстық бюджеттермен, республикалық маңызы бар қала, астана бюджеттерімен өзара қатынастарына жол беріледі.

 

4. Бюджетаралық қатынастар мемлекеттік басқарудың деңгейлері арасында функциялар мен өкілеттіктердің аражігінің айқын ажыратылуына, республикалық, облыстық бюджеттер, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджеттері арасында түсімдер мен шығыстардың біркелкі бөлінуіне, сондай-ақ бюджетаралық трансферттерді айқындау әдістерінің біртұтастығына және ашықтығына негізделген.

 

5. Осында  көзделген  жағдайларды қоспағанда, Қазақстан  Республикасы Үкіметінің және  орталық мемлекеттік органдардың, облыстардың жергілікті атқарушы органдарының, тиісінше облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың және аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) бюджет процесіне араласуына жол берілмейді.

 

6. Осынағыдан  басқа, Қазақстан Республикасының өзге заңнамалық актілерінде, есебінен шығыстар қаржыландырылуға тиіс және түсімдер есептелуге тиіс болатын бюджет деңгейін белгілеуге жол берілмейді.

 

Тек Кодекске өзгерістер мен толықтырулар енгізілген кезде ғана шығыстарды немесе түсімдердің жекелеген түрлерін бюджеттің бір деңгейінен басқасына беру жүзеге асырылады.

 

7. Жалпы сипаттағы  трансферттердің үш жылдық көлемінің  қолданылу кезеңінде шығыстардың  ұлғаюына және (немесе) кірістердің  азаюына әкеп соғатын жоғары  тұрған органдардың нормативтік құқықтық актілерді қабылдауынан туындайтын, төмен тұрған бюджеттердің шығындарын өтеу міндетті түрде жоғары тұрған бюджеттен ағымдағы нысаналы трансферттер бөлу арқылы жүргізіледі.

 

8. Жалпы сипаттағы  трансферттердің үш жылдық көлемінің  қолданылуы кезеңінде мемлекеттік органдардың функцияларын мемлекеттік басқарудың төмен тұрған деңгейінен жоғары тұрған деңгейіне беруге байланысты шығыстардың ұлғаюына әкеп соғатын заңнамалық актілер қабылдануынан туындайтын шығындарын өтеу міндетті түрде төмен тұрған бюджеттен ағымдағы нысаналы трансферттер бөлу арқылы жүргізіледі.

Бюджетаралық қатынастар:

 

1) республикалық және  облыстық бюджеттердің, республикалық  маңызы бар қала, астана бюджеттерінің  арасында:

 

трансферттермен;

 

бюджеттік кредиттермен;

 

2) облыстық және аудандық (облыстық маңызы бар қалалар) бюджеттер арасында:

 

трансферттермен;

 

бюджеттік кредиттермен;

 

кірістерді бөлу нормативтерімен  реттеледі.

 

2. Бюджет деңгейлері  арасындағы трансферттер жалпы  сипаттағы трансферттерге, ағымдағы  нысаналы трансферттерге, дамудың нысаналы трансферттеріне бөлінеді.

 

3. Нысаналы трансферттерді  және бюджеттік кредиттерді жергілікті  атқарушы органдар тиісті бюджеттік  бағдарламаларда айқындалған олардың  тек қана нысаналы мақсатына  сәйкес пайдаланады.

 

4. Нысаналы трансферттер мен кредиттердің нысаналы мақсатқа сай пайдаланылмаған сомалары мемлекеттік қаржылық бақылау органының актісіне сәйкес осы трансферттер мен кредиттерді бөлген жоғары тұрған бюджетке Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен бақылау актісіне қол қойылғаннан кейін бір ай ішінде қайтарылуға тиіс.

 

5. Қазақстан Республикасы  Үкіметінің резервінен бөлінгендерін  қоспағанда, қаржы жылы ішінде  пайдаланылмаған (түгел пайдаланылмаған)  нысаналы трансферттердің сомасы  Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша олардың нысаналы мақ­саты сақтала отырып, келесі қаржы жылында пайдаланылуы (түгел пайдаланылуы) мүмкін.

 

Облыстың жергілікті атқарушы органының резервінен бөлінгендерін  қоспағанда, облыстық бюджеттен бөлінген, қаржы жылы ішінде пайдаланылмаған (түгел пайдаланылмаған) нысаналы трансферттердің сомасы облыстың жергілікті атқарушы органының шешімі бойынша олардың нысаналы мақсаты сақтала отырып, келесі қаржы жылында пайдаланылуы (түгел пайдаланылуы) мүмкін.

 

Қазақстан Республикасы Үкіметінің немесе жергілікті атқарушы органның шешімі бойынша пайдалануға (түгел пайдалануға) рұқсат етілген, өткен қаржы жылында бөлінген, қаржы жылы ішінде пайдаланылмаған (түгел пайдаланылмаған) нысаналы трансферттердің сомасы ағымдағы қаржы жылының соңына дейін, оларды бөлген жоғары тұрған бюджетке қайтарылуға жатады.

 

6. Нысаналы даму трансферттерін  пайдалану кезінде үнем жасалған  жағдайда жергілікті атқарушы  органдар үнемделген тиісті соманы  жоғары тұрған бюджеттен берілетін  нысаналы даму трансферттері  есебінен жергілікті инвестициялық жобаларды іске асыру жүргізілген бюджеттік бағдарламалар бойынша олардың нәтижелерінің көрсеткіштерін жақсартуға пайдалануға құқылы.