«Альянс Банк» акционерлік қоғамының технико-экономикалық сипаттамасы

 

 

3. Төтенше жағдай кезіндегі тіршілік қауіпсіздігі

 

«Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше  жағдайлар туралы» 1995 жылғы 5 шілдедегі  Қазақстан Республикасының Заңында  төтенше жағдайлар түсінігіне мынадай  анықтама берілген.

Төтенше жағдай (авария, зілзала немесе апат салдарынан белгілі бір аумақта туындаған жағдай) адамдардың қаза табуына әкеліп соғуы мүмкін, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргізуші объектілерге нұқсан келтіруі мүмкін, халықты едәуір дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзуы мүмкін.

Егер біз жұмыс жасап отырған ғимарат қауіпті аймақта орналасқан болса төтенше жағдайға тап болуы мүмкін; сондықтан да қалыптасқан жағдайда да сауатты іс-әрекет жасауға, оқиғаны жедел бағалауға, дұрыс шешім қабылдауға, өзін және басқаларға көмек көрсетуге дайын болу қажет.

Жердің сілкіну  қаупі бар аймақта орналасқан мекеме жер сілкіну сияқты төтенше жағдайларға арналған қауіпсіздік шараларын жасап отыруы тиіс.

Желдету жүйесін  есептеу

Тұрмыстық, автономды терезе тәрізді желдеткіштер аталмыш мекемеде, адамдар өмірінің қолайлы шарттарын құру үшін арналған.

Желдеткіштер  мынаны қамтамасыздандырады:

-ауаны салқындатады;

-берілген  температураны автоматты түрде  орындайды;

-ауаны шаң  тозаңнан тазалайды;

-желдетеді;

-ауа ылғалдылығын  азайтады;

-ауа ағымының  бағытын және жылжу жылдамдығын  өзгертеді;

-сыртқы ортамен  ауа алмасуды орындайды.

Желдеткіштердің қорек көзі 220 В + 10 % кернеу айнымалы тоқтың желісі арқылы жүзеге асырылады. Тоқ көзінің қосылатын өткізгіштер қиылысуы 1,5 мм² (мысты өткізгіш) немесе 2,5 мм² (алюминиялы өткізгіш) аз болмауы керек.

Тазалықты және жақсы микроклиматты қамтамасыздандыратын аса перспективті құрал желдету  болып табылады, немесе өндірістік бөлмеде желдеткіш жабдық арқылы жасанды микроклиматты құру. Өндірістік бөлмеден бір сағатта L (м³/сағ) ауа мөлшерін шығаруы және сонымен бірге Q_арт артық жылуды жоюы 6 формуламен анықталады:

 

L=                    (6)

 

Мұндағы С_құр – құрғақ ауаның жылусыйымдылығы, (0,24 ккал/кг*град)

t=t_шығ – t_кір, (есептеу кезінде t=5С⁰ қабылдаймыз); шығын ауа температурасы, t_кір-кіретін ауа температурасы, у_шығ – температураға байланысты анықталатын шығыс ауа тығыздығы, кг/м³ (есептеу кезінде 1,206 кг/м³ қабылданады).

Артық жылу – бұл мекеменің жылу шығару қалдығы  және қоршаған ортаға сыртқы кедергі  арқылы жылу беруі:

 

Q_арт=Q_қаб-Q_с, кВт/сағ                  (7)

Мұндағы Q_қаб – мекеме ауасына келіп түсетін жылу мөлшері, ккал/сағ;

Q_с – қоршаған ортаға сыртқы кедергілер арқылы берілетін жылу (жазды күндері, есептеу кезінде нөлге тең деп қабылдауға болады).

Q_с – жылу шығару мөлшері құрылғының қуаттылығына, жұмыс істеп отырған адамдар санына және жылулуққа туелді, олар күнді радиацияны терезе ойығы арқылы кіргізеді:

 

Q_с = Q_қал + Q_ад + Q_о,                 (8)

 

Мұндағы Q_қал - өндірістік құрылғы шығаратын жылу, ккал/сағ;

Q_ад – адамдар шығаратын жылу, ккал/сағ;

Егер мекемеде терезелі ойықтар болмаса, онда Q_о ескермейміз.

Өндірістік  құрылғылар шығаратын жылу келесі теңдіктер  анықталады:

 

Q_қал=860*P_жал* η,                 (9)

 

Мұндағы 860 – 1 кВт*сағ жылу эквивалентті, немесе 1 кВт * сағ электрлі энергиясына  эквивалентті жылу; P_жал – құрылғымен қолданылатын қуат = 1.98 кВт;  η – мекемеге жылудың өту коэффициенті = 0,75 (басқару орталығы үшін).

Q_қал=860*1,98*0,75=1277,1 кВт/сағ

Немесе орталықта 3 адам жұмыс істейді, ал бір адамның  шығаратын жылулығы 51 Вт, онда  Q_ад=3*51=153 Вт , Q_с = 1277,1 + 0,153=1277,253 кВт/сағ

Жарықтандырғыш  құрылғылармен шығарылатын жылу:

Q_осв= η * N_осв, Вт

Q_осв=0,5*80*24=960 Вт

Q_арт= Q_с * Q_осв=1277,253+960=1278,213 кВт/сағ

Керекті ауа  алмасуды 1.1 формуламен есептейміз:

L=1278,213/0,24*5*1,20=887,6 м³/сағ

Мекеме көлеміне 1 сағатта келіп түсетін ауа  мөлшерінің қатынасы ауа алмасуының крантностілігі деп аталады:

 

К=L/V_n,                    (10)

 

Мұндағы V_n – мекеме көлемі, м³: К=887,6/72=12,32

Берілген  параметрлер DELONGHI (Италия) фирмасының СР сериялы қабырғаға орнатылатын  желдеткіштер үшін қанағаттандырылады. Оның техникалық сипаттаммалары:

• қолданылатын қуат – 650 Вт;
• қолданылатын ток – 2,8 А;
• кернеу – 220 В;
• жиілік – 50 Гц;

 

Қорытынды

 

Ақпараттық  технологиялардың қарқынды алға басуына  байланысты Қазақстанда адамдардың ісін немесе еңбегін жеңілдету үшін арналған барлық практикалық қызмет облыстарында қазіргі заманға сай  ЭЕМ-лары іске қосылған.

Қазіргі таңдағы  есептеу жүйелерінің қуаттылығын 80-ші жылдардагы орташа және үлкен қуатты есептеу жүйелерімен салыстыруға  болады. Өндірістерде, офистерде, білім  беру мекемелерінде әбден жетілдірілген  математикалық және бағдарламалық  қамтулармен қамтамасыздандырылған  ЭЕМ-лары адамдардың күнделікті жұмысына үлкен көмек көрсетуде.

Іс-тәжірибеде көрсетілгендей өндіріске ЭЕМ-ң  сауатты, ойланып және жан-жақты  енгізуі өзінің тиімді әсерін тигізуде, әсіресе біркелкі жұмыста үлкен  үлесі бар. Мұндай жұмыс тез, тура және аз шығындармен орындалады. Компьютер  тез-арада еңбек ұйымын сапалы жаңа деңгейге көтереді, және адамдар аз уақыттың ішінде өздерінің жұмысын  ЭЕМ-сыз істей алмайтынына көздері  жетеді.

Осы дипломдық жұмыста Альянс Банкінің клиенттерін есепке алу және шығару транзакциясын автоматтандыратын ақпараттық жүйе құру кеңінен қолға алынды. Нәтижесінде жобаланған жоспарлар толығымен жүзеге асырылды. Және жасалған бағдарлама аталмыш мекеменің талаптарына толығымен жауап береді.

Тіршілік  қауіпсіздігіне қатысты еңбек шартының анализі негізінде есептеулер жүргізілді. Өндірістік жайлардағы ауаны желдету, табиғи жарыққа бірнеше әдіспен барлық нормаларға сәйкес келетін есептеулер жүргізілді. Кәсіпорындағы электр құрылғыларының электр қауіпсіздігін қанағаттандыратыны дәлелденді.

Экономикалық  есептеулердің қорытындысы бойынша жалпы капиталдық салымдар 1093808 теңгені құрады. Жобалау алдына қойылған барлық шарттар мен талаптар орындалды. Жасалған дип Жаңа ақпараттық технология кез келген банкте, өндірісте жұмыс процесін сапалы өзгертуге және жетілдіруге мүмкіндік береді.

Заңды тұлғаларға қызмет көрсету бөлімінің ақпараттық жүйесін құру бағдарламалық өнімнің экономикалық тиімділігі оны енгізгенге дейін және енгізуден кейін техника-экономикалық көрсеткіштерді салыстырумен анықталады. Кез келген өндірістің бағдарламалық қамтамасыз ету жобасын практикалық жасау кезінде есептер қолмен іске асырылатын өндіріспен салыстырғанда бағдарламалық қамтамасыз етуге ие өндірістің тиімділігі анықталынады.

Бағдарламалық қамтамасыз етуді жүзеге асыру үшін қосымша бір уақыттық күрделі  шығындар талап етіледі, ал бағдарламаны өндірісте қолдану үшін қосымша  ағымдық эксплуатациялық шығындар талап етіледі.

Дипломдық жұмыс тақырыбының мән-мағынасы, мазмұны ашылды, дипломдық жұмысқа қатысты қойылған үміттер де ақталды.

Қолданылған әдебиеттер тізімі

 

1. Куленов Ж., Когабай Ш. Свободное программное обеспечение приложения для образования, культуры и доступа к информации: Уч.-мет. пособие. – Алматы: Кластерное бюро ЮНЕСКО в Алматы, 2009
2. Туенбаева Қ.Т. MOODLE – Қашықтан оқыту жүйесі. Бастауыш мектеп. – 2009
3. The project UNESCO «Expansion of Open and Distance Education delivery in Kazakhstan». – Almaty, JSC NCI, 2008
4. Нурбеков Ж.К. Практикум по программированию сетевых приложений на низком уровне: Уч.-методическое пособие – Алматы, 2006
5. Мещеряков Е.В., Хомоненко А.Д. Публикация баз данных в Интернете. – СПб.: БХВ-Петербург, 2001
6. Правикова Д.И. Программирование алгоритмов защиты информации. -М.: Нолидж, 2000
7. Проектирование экономических информационных систем: Учебник/Г.Н.Смирнова, А.А. Сорокин, Ю.Ф. Тельнов;Под ред. Ю.Ф.Тельнова.- М.: Финансы и статистика, 2001
8. Седжвик Р. Фундаментальные алгоритмы на С. – СПб: ООО ДиаСофтЮП, 2003
9. Семенов И.И., Трубилин И.Т., Автоматизированные информационные технологии в экономике. - М:.Финансы и статистика, 2000
10. Хомоненко А.Д., Цыганков Б.М., Мальцев М.Г. Базы данных: Учебник для высших учебных заведений. – СПб.: КОРОНА принт, 2000
11. Мельников В.В. Защита информации в компьютерных системах. – М7 Финансы и статистика.
12. Щербаков А.Ю. Введение в теорию и практику компьютерной безопасности. – М., издатель Молгачева С.В.
13. Работа персонала с конфедициальной информацией.- Секретарское дело. №5. 2002
14. Чекалов А.П. Базы данных: от проектирования до разработки приложения. СПб.: БХВ-Петербург, 2003
15. Федоров Н.В. Проектирование информационных систем на основе современных CASE-технологий. Учебное пособие для ВУЗов –М.: Музыка, 2007
16. Брусакова И. А., Чертовски В.Информационные системы и технологии в экономике –М.: Финансы и статистика, 2007
17. Мишенин А.И., Салмин С.П. Теория экономических информационных систем. Практикум-М.: Финансы и статистика, 2005
18. Семин Ю.Н. Интегративный подход к проектированию содержания общеинженерной подготовки в техническом вузе // Образование и наука. Известия Уральского научно-образовательного центра РАО, 2000. – №3(5) – С. 48-58.
19. Шлыкова С.А., Бурсин И.Л., Запольская Л.С., Насадкина О.Ю. Информационно-образовательные ресурсы Интернет-библиотеки Карельского виртуального университета: проблемы и перспективы. – Всероссийская научно-методическая конференция Телематика 2002 – Санкт-Петербург, 2002
20. Федосеев А.А. Проектирование учебной деятельности как методическая основа внедрения информационных технологий в образование // Системы и средства информатики. – М.: Наука, 1995. – Вып. 5. – С. 160-163.
21. Сохор А.М. Логическая структура учебного материала. Вопросы дидактического анализа. – М.: Педагогика, 1974. – 192 с.