Автор работы: Пользователь скрыл имя, 10 Июня 2014 в 09:27, курс лекций
Информация. "Информация" термині латынның түсіндіру, баяндау, білу деген ұғымынан туындаған ағылшынның іnfоrтаtіоп сөзінен шыққан, дәл анықтамасы жоқ кең ұғым. Информацияны біз ауызша естиміз, жазбаша түрде оқимыз, қимыл не қозғалыс түрінде көреміз. Кез келген керекті информацияның мағынасын түсініп, оны басқаларға жеткіземіз. Қарапайым түрде айтқанда, информация - белгілі бір нәрсе туралы таңбалар мен сигналдар түрінде берілетін мағлұматтар. Мысалы, қоңыраудың соғылуы сабақтың басталғанын не аяқталғанын білдіретін информация. Ағаштың бүршік атып, гүлдеуі көктем мезгілінің келгенін білдіретін информация. Ақпарат құралдары арқылы берілетін хабарлар мен ғылыми-техникалық жаңалықтар да информация түрлерінің бірі.
Қоғам өмірінің сандық заңдылығын бейнелейтін статистикалық информация өте күрделі. Онымен айналысатын арнайы ұйымдардың жыл сайын немесе тоқсан сайын дайындаған информациясын басшылыққа алмай, ел экономикасын ғылыми түрде басқаруды ұйымдастыру мүмкін болмас еді. Ұшу траекториясына әсер ететін бүкіләлемдік тартылыс заңын, денеге үйкеліс әсерін және т.б. қажетті информацияны білмей, ғарыш кемесін ұшыруға болмайтыны да белгілі.
Program candar;
Var а,Ь,с:іnteger;
Begin
а:=5; Ь:=2; с:=3;
Writeln('қосынды=',а+Ь+с);
Writeln('көбейтінді=',а*Ь*с);
End.
Бүл келтірілген программаның нәтижесі:
косынды=10
көбейтінді=30
Шығару операторын қолдануда бүтін типті айныма-лылардың мәніне қанша орын кажет болса, сонша орын бөлінеді. Сондықтан, бүтін сандарды экранға шығаруда қиыншылықтар тумайды. Ал, экранға шыкқан нақты сандар экспоненциал түрде берілетіндіктен, мүндай нәтиже кез келген адамға түсінікті болмайды. Сол себепті, нақты (геаl, single, double, extended, comp) типті мәндерді экранға бергенде, оларға шығару форматын тағайындаған дүрыс.
Шығару форматының жазылуы:
Write(у!:М:N, у2:М:N,..., уп:М:N);
Writeln (у1:М:N\,у2:М:N]\,...,уп:М:N);
Мүндағы: М - жалпы санға берілген орын; N - санның бөлшек бөлігіне берілген орын. М және N көрсеткіштері бүтш оң сандармен жазылады. Экранға шығатын санның алатын орнынан М кем берілсе бұл көрсеткіш үлкейеді. Ал, N аз болса сан дөңгелектенеді.
Мысалы: а=0.452, Ь=25.12, с=45.7896, d=7.126 сандарына формат тағайындау арқылы экранға шығару;
Program candar1;
Var a,b,c,d:real
Begin
а:=0.452; Ь:=25.12; с:=545.7896; d:=7.166
Writeln('а=',а); {а - ға,формат берілмеген}
.Writeln('Ь=',Ь:7:2);
Writeln('с=',с:1:4); {М кем, оның
үлкейгенін көреміз}
Writeln('сІ=',сІ:3:2); {М кем, сан дөңгелектенеді}
End.
Нәтиже:
а:=4.5200000000Е-01
Ь:= 25.12
с:= 545.7896
±=1.2
Writeln; операторы параметрсіз жазылса бір бос жол қалдырылып, келесі программаньщ нәтижесі шығатын жолына курсорды көшіреді. Шығару операторына қатысты мысалдарды 3.4-кестеден көре аласыз.
3.4- кесте. Мәліметті экранға шығару мысалдары
Берілгендер |
Шығару операторының жазылуы |
Нәтиже |
а=-7.86 |
Writeln('а=',а:5:1) |
а= -7.9 |
х=25.9014 |
Writeln('х=',х:4:0) |
х= 26 |
х=25.014 |
Writeln(х:5:1) |
25.0 |
Ь=-7.86 |
Writeln('Ь=',Ь:0:0) |
Ь=-8 |
(1=5.0 |
Writeln('Длина=',d:2:0) |
Длина= 5 |
(1=5.0 |
Writeln('(d=',(d:0:0) |
d=5 |
а=-7.86; (1=5.0 |
Writeln(а:0:0,'___ _ 'd:0:0) |
-8 5 |
с=2; 1с=3 |
Writeln(с,1с) |
23 |
а='СӘЛЕМ' |
Writeln(а) |
СӘЛЕМ |
|
|
Writeln( ' ИНФОРМ АТИКА ' ) Writeln; Writeln ('*ТuгЬо Раsсаl*') |
ИНФОРМАТИКА *ТuгЬо Раsсаl* |
А=12, Ь=5 |
Write('а=',а); Write(b=',Ь); |
а=12Ь=5 |
Бос оператор
Turbo Pascal тілінде бос оператор (;) таңбасымен беріледі.Бос оператор программада ешқандай амал орындалмайды. Ол тек программадан және құрама оператордан шығуда
Мысалы:
Begin
....
goto белгі; [блоктың соңына көшу]
....
белгі: end; (бос оператор белгі арқылы белгіленген)
Мысалы: а:=4;
;
b:=12;
бірінші
оператордан кейін қойылған