Балалар іш – киімдік бұйымдар ассортименті және сапасын эксперттік бағалау

        Қаржыландыру  болмағандықтан  автокөліктерді  газға  көшіру  бойынша  жұмыстар  тоқтатылған.

        Атмосфералық  ауаны  қорғау  үшін  бастысы  шығынсыз  және  экологиялық  таза  технологияны  және  толығымен  таза  өндірісті,  жаңа  технологиялық  процесстерді  енгізу  болды  және болып  қалады.

        Төмендегі  қарқынмен  Қазақстан  Республикасының  аудандары  мен  қалалардың  егістік  жерлер  ауданын  ұлғайту  бойынша  жұмыстар  жүргізіледі.  Тек  қана  жерге  емес,  сонымен  қатар  қоршаған  ортаға  негативті  әсер  көздерінің  бірі  тұрғындар  өміріндегі  және  кәсіпорынның  өндірістік  қызметі  процессінде  пайда  болатын  өнеркәсіптік  және  тұрмыстық  шығындар  болып  табылады.  Сондықтан  шығындарды  өңдеу,  жинақтау  және  жерлеумен  байланысты  бірқатар  проблемалар  пайда  болады.

       Экологиялық  жағдай  және  оны  қалпына  келтіру  бойынша  шараларды  қабылдау  туралы  өз  уақытында  және  объективті  мәліметтерге  халықтың  сұранысын  біле  отырып,  жалпы  информацияның  барлық  түрлерін,  радионы,  газеттерді,  теледидар  каналдарын  қолданады.

3.2 Кәсіпорындағы  экологиялық  мәселелер

Жеңіл  өнеркәсіп  мекемелерінің   қалдықтары: шикізат,  жану,  тұрған  су,  шаң,  зиянды  газдар  қоршаған  ортаның  ластануының  бірден –  біркөзі  болып  табылады.  Бояу  өңдеу  өндірісінде,  қатты  қалдықтар  мен  шаңдардан  цехте ауаның  ластануы  пайда болады. Бояу  және  тәжірибе  цехтарында  матаны  өңдеуден  кейін әртүрлі қалдықтар болады,  булы  қалдықтар өлшеу цехтарында  шаң түрінде және  қатты қалдықтар мата  мен жіп бөліктері болып табылады.

        Жеңіл  өнеркәсіптің  негізгі  мәселесі -  шикізат  мәселесі. Бұл  жағдайда  техникалық  материал  пайдаланылады. 

Сондықтан  соңғы  өңдеу  өндірісінің  маңызды  мақсаты  зиянды  заттары  жоқ   экологиялық  таза  шикізаттарды  пайдалану  болып  табылады. 

        Матаны өңдегенде,  бояғанда,  сурет  басқанда  химиялық  заттар,  булар,  газдарды  пайдалану  өндіріс  процессі  кезінде  белгілі  өлшемнен  аспауы  керек  және  адам  денсаулығына  экологияға  зиянын  келтірмеуі  тиіс.  Соңғы  өңдеу  цехында  су  барлық  этаптарда  қолданылады,  мұндай  жағдайда  қалдық  су  канализацияға  кетуі  тиіс, өндірістік  шаң  атмосфераға  кетеді  де  аса  қауіп  тудырмайды.  Матаны  экспериментті  өңдегенен  кейін  және  ақауларын  анықтайтын  цехтарда  қатты  қалдықтар  пайда болады  да,  трикотаж  маталарын  өңдеген  кезде  бу  бөлінеді,  өлшеу  цехында  ластану  тозаң  және  жіп,  мата  қалдықтары  түрінде  қатты  қалдықтар  қалады.

3.3 Қоршаған  ортаға  кәсіпорынның  әсері

Кәсіпорынның  экологиялық  сипаттамасы  прогрессивті  технология  бағасын,  жанар  май  және  шикізат  пен  қоса  химиялық  препараттарды  толық  қолдануды,  ауа  тастандылары  мен  ағынды  суды  тазалаудағы  қолданылатын  территория,  шығатын  су  мен  газ  ағындар  сипаттамасын,  қоршаған  ортаға кәсіпорынның  келтіретін  зиянының  жалпы экономикалық  бағасын және  технологиялық шектеулер мен өнім  түрлері бойынша осы бағаларды нақтылауды  қарастырады.

3.4 Су  ресурстарына  әсері

Қазіргі  кезде  өнеркәсіпте  суды   пайдалану  үлкен  мөлшерге  жетіп  отыр,  өнеркәсіптің  өсуі  мен  суды  көп  мөлшерде  пайдаланумен  сарқын  сулар  мен  сұйық  қалдықтың  мөлшеріде  артуда.

        Жеңіл  өнеркәсіпте, яғни  оның  ішінде  өңдеу  өндірісі  цехында  суды  құрал – жабдықтарды  жууға,  шикізатты  жууға,  дымқыл  жылу  өңдеу,  бу  түрінде,  ерітінді  реагентін дайындау  үшін,  маталарды жуу үшін  тағы басқа қолданылады,  сонымен атар  өнімді  дайындау  кезінде процесстің  құрамына  кіреді.  Бояу - өңдеу өндірісі   су  қоймасы санатына  жатады,  яғни  көп  мөлшерде  лас су  шығарылады,  және  соңғы  өңдеу  кезінде негізгі  массаны  құрайтын  бояғыш  текстильді  көмекші  заттардан  тұратын  органикалық  және  минералды ластану  болады.   Бояп - өңдейтін  өндірістерде  сарқын  суларда  50  түрлі  органикалық  қосылғыштар  табылған.  Оның  кейбіреулері  улы.  Сонымен  қатар,  сарқын  суларға  тоқыма  жүндерімен  әр түрлі  заттар  түседі. Мұндай  жағдайда  сарқын  суларды  су  қоймаларына  төгуге  болмайды,  себебі,  зиянды заттар  тірі  организмдерді  өлтіруі  мүмкін.

        Сарқын  судың негізгі  сапасын  көрсететіндер:  рН ортада  жоғары  дисперсті  заттардың  құрамы,  температура,  оттегінің  химиялық  пайдаланылуы,  оттегідегі  биохимиялық  қажеттілік,  белгілі  мөлшерде  ғана  концентрация бөлу  маңызы  бар зиянды  заттардың концентрациясы.  Сарқын  суды  сараптағанда  органолептикалық  көрсеткіштері иісі  мен түсі  бақыланады.  Бояп - өңдеу өдірісінің  сарқын  сулары  үшін  ерекше  маңыздысы түстің  көрсеткіші,  себебі  бұл судың құрамында  бояу  мөлшері  көп  болады.

        Қазіргі  кезде  жеңіл  өнеркәсіпте    өндіріс  сарқын  суын  тазалауға  бірнеше  әдіс  пайдаланылады. Бұлар: механикалық - химиялық,  физико – химиялық,  биохимиялық  және  термиялық.

        Өндірістік  сарқын  судың мөлшері өндірістің  өнім  шығаруы мен әр түрлі өндіріс саласындағы судың көп мөлшерде  пайдаланылуына  байланысты.  Көп мөлшерде  пайдалану жұмыс істеп тұрған  кез келген  өндірістегі судың үнемді  пайдаланылуына  баға  беруге  мүмкіндік  береді,  себебі  бір  тонна  жүн  талшығын  шығарғанда  2300 м³ , бір  тонна  жүн  талшығы  үшін  220 м³  су  кетеді.  Сарқын  суды  тазалағаннан  кейін  қайта  пайдалану  кең  тараған. Өндірістің  әр  саласында  90-95%  сарқын  сулар  айналмалы  сумен  жабдықтау  жүйесінде  пайдаланылса,  тек  5 - 10% су  қоймасына  төгіледі.

        Жеңіл  өнеркәсіп кәсіпорындарының  сарқын  суды  төгуі  аса  маңызда  емес  және  су құрамы  белгілі  мөлшерде  өзгеріп  отырады. Бұл  тыңғылықты  және  нәтижелі  әдіспен  тазалануды  талап  етеді. Жоғары  санитарлы – гигиеналық  талаптарға  байланысты  осы  өнеркәсіпте  су  ішімдік  сапасыда  қолданылады. 

        Канализация  және  ағынды  су  сипаттамасы.  Үлкен  кәсіпорындарда канализацияның  екі  көзі  қарастырылады:  ластанған  өндірістік  және  тұрмыстық  ағынды  су  және  ағынды  ластанбаған  су.

        Өндірістік  ағынды  су  биологиялық  тазалау,  тазалықты  орнату  немесе  қаладағы  ағынды  суменен  бірге  қараудан да  жоғары.

3.5. Ауа  ресурстарына  әсері

Жеңіл  өнеркәсіпте  ауаға  шаң – тозаң  шығару,  ереже  бойынша  белгіленген  мөлшерден  төмен  болуға  тиіс.  Атмосфераға  шығарылатын  зиянды  заттардың  шектелуі  мүмкін  болатын  концентрацияны  анықтау  тәртібі  талаптық  стандарттарын   мөлшерлеуге  байланысты.

        Өндірістегі  әр  ластау  көздерін  аралап,  тағайындалған  ғылыми  техникалық  мөлшер,  одан  зиянды  заттарды  шығару  және  өндірістегі  барлық  ластау  көздерінің  мөлшерленген  заттың  фондық  концентрациясын  есепке  алғанда,  сонымен  қатар  санитарлы  қорғалатын   зонаның  шекарасындағы  белгілі  мөлшердегі  концентрациясының  бірлігін  барынша  өсіретін  өндірістің  даму  перспективасы.

        Атмосфераға  шығарылатын  ауадағы  шаңның  мүмкін  болатын  концентрациясын  15  еседен  кем  асырмау  керек.  Шаңның  шектеулі  концентрациясы  екі  қосылысты  кремний  құрамына  байланысты  2 мг/м³ 10%  артық  болмауы  керек,  4 мг/м³  2% дейін.  Кәсіпорындар  өндіріс  цехтың  ішін  ғана  ластап  қоймай  сыртқы  ортаны  да  ластайды.

Тоқыма  өндірістегі  мақта  шаңы  бірнеше  ерекшелікке  ие.  Ол  екі  фракциядан  тұрады: органикалық  және  минералды.  Минералды  бөліктің  негізгі  компоненті  диоксид  кремний  болып  табылады.

        Ауаның  ластануын  азайту  үшін  бірнеше  іс – шаралар  бар.  Зиянды  заттарды  бөліп  шығаратын  жерлерге  желдеткіш  сорғыштар  мен  қалтарыс  орнатылады.  Сонымен  қатар,  жылу  құралдарынан  шығатын  бу  өндірістің  желдеткіш  жүйесі  арқылы  ауаға  тарайды.  Атмосфераға  шығару  кезінде  зиянды  заттар  көлемі  жойылу  жолымен желдеткіш шахталарда  арнайы  жылу  генераторында жойылады.

Қатты  қалдықтардың  қалыптасуы  және  оларды  жою. Жеңіл  өнеркәсіп  орындарындағы  қалдықтар (шикізат,  сарқын  сулар,  шаң,  газды  зияндылар  және  тағы  басқалар)  қоршаған  ортаны  ластау  көзі  болып табылады.  Өнеркәсіпті ластау  механикалық,  химиялық,  биологиялық,  физикалық болып табылады.  Жеңіл өнеркәсіп өндірісінің қалдықтарының бір бөлігі   жартылай  фабрикат  немесе  дайын өнімдерді дайындау үшін  шикізат болып табылады.

        Қоршаған  ортаны  өндірістік  қалдықтардан  қорғаудың  тиімді әдісі  қалдықтарды  аз  шығаруға  және  оларды  жойып  тастайтын  технологиялық  үрдісті  жасап  іске  асыру  қажет.  Сондай – ақ,  технологиялық  регламенті  сөзсіз  сақтау,  өндіріс  қалдықтарын  жинау,  сақтау  және  дұрыс  пайдалану,  зияндылықты  залалсыздандыру.

        Бояп  өңдеу  цехтарында  қатты  заттар  кейде  пайдалы  материал  болуы  мүмкін,  сондықтан,  мұндай  өндірістерді  қалдықсыз  өндіріс  деп  атауға  болады.  Мата  қалдықтары  түріндегі  қатты  қалдықтар  жиналып  фабрикада  басқа  материалдар  дайындау  мақсатында  екінші  рет  өңделеді.

3.6.Табиғатты  қорғау  іс – шаралары

Қоршаған  ортаның   тазалығын  қамтамасыз  етуді  ұйымдастырудағы  бастама,  оны  қорғау  ғылыми  және  экономикалық  негізделген  жобалау  болып  табылады.  Қоршаған  ортаны  қорғау  жобасын  жасау  оның  тазалығын  қамтамасыз  ету  үшін  ғана  емес,  бұл  мәселені  аз  шығын  шығара  отырып  шешу  қажет.  Зиянды  қалдықтардан  қоршаған  ортаны  қорғау  үшін  бірнеше бағыттар  бар:

• қалдықсыз  кәсіпорындарды  ұйымдастыру,  яғни  жұмыс  істеу  нәтижесінде  не  ауаға,  не  суға  қатты  қалдықтар  шығарылмайтын,  оның  барлығы  соңғы  циклға  дейін  арнайы  жою  техникаларында  залалсыздандыру;
• зиянды  газдарды  ауаға  шығаратын  әртүрлі  құралдар  мен  жабдықтарды  зиянды  қалдықтарсыз  жұмыс  істейтін  жабдықтармен  алмастыру;
• кәсіпорын  пештері  мен  қазандардан  шығатын  газ,  түтіндерден  тазалайтын  және  орталықты  жылу  мен  қамтамасыз  ететін  қондырғылар  есебінде  сұйық  және  қатты  отынды  жағу  арқылы  жұмыс  істейтін  ұсақ  өнеркәсіптер  мен  жылу  қондырғыларының  көзін  жою;

Ластанған  сарқын  сулардың  мөлшерін  кемітудің  негізгі  жолдары:

• технологиялық  үрдістерді  жетілдіру  және  аз  деңгейде  қалдық  шығаратын  жаңа  құрал – жабдықтар  пайдалану ( өңдеудің  кіші  модульді  жабдығын  қолдану,  жуу  кезіндегі  су  тоқтауын  болдырмау,  өңдеуде  үздіксіз  тәсілді  енгізу) ;
• улы  және  биологиялық  заттарды  улы  емес  биологиялық  заттармен  алма<span class="dash041e_0431_044b_0447_043d_044b_0439__Char" style=" font-family: 'Times New Roman CYR', 'Aria