Техникалық-экономикалық негіздеме

К=263600+23360+13185=300145 тенге.

 

8.2.  Жұмыстардың  өзіндік құнын есептеу

 

8.2.1.  Өндірістік  жұмысшылардың еңбек ақысы

 

     Негізгі еңбек ақы қоры [2]:

З₀ = С_ч × Р_т × Ф_т × К_пд,    (8.2)

мұндағы     С_ч – орташа тарифтік ставка , тенге;

                   Ф_т – жұмыс уақытының жылдық қоры, сағ;

                    Р_т  – учаскедегі жұмысшылардың саны;

                    К_пд = 1,1 – премия мен қосымша ақыны ескеретін коэффициент.

 

З₀ = 105 × 4 × 2070 × 1,1 = 956340 тенге

Қосымша еңбек ақы  қорын келесі өрнекпен анықтайды [2]:

З_дп = З₀ × П_дп /100,     (8.3)

мұндағы    П_дп – қосымша еңбекақы пайызы (АТК мәліметтері бойынша 7%).

З_дп = 956340 × 7 /100 = 66943,8 тенге.

Әлеуметтік салық бойынша  еңбекақыға қосымша сома:

 Н_З = З_общ. × 0,26 ,     (8.4)

мұндағы    З_общ. – еңбекақының жылдық қоры, тенге.

З_общ. = З₀ + З_дп.     (8.5)

З_общ = 956340  + 66943,8 = 1023283,8 тенге,

Н_З = 1023283,8× 0,26 = 266053,8 тенге. 

1 жұмысшының айлық  орташа еңбекақысы:

З_м = ,     (8.6)

З_м = = 26861,2 тенге.

8.2.2.  Материалдар мен қосалқы бөлшектер

 

Материалдар мен қосалқы бөлшектердің құнын 1000 км жүріске келетін шығындар нормасы негізінде анықтаймыз [2]:

Н_{м (з.ч.)} = ,    (8.7)

мұндағы    – норматив бойынша материалға (қосалқы бөлшекке)   кететін шығындар нормасы, тенге /1000 км ;

                  – бөлімшеде орындалатын жұмыстардың еңбек көлемінің АЖ жалпы еңбек мөлшерінен алатын үлесі;

К₁  – пайдалану жағдайының категориясын ескеретін коэффициент.

Н_м = 572,3× 0,08 × 1,2 = 54,9 тенге /1000 км;

Н_з.ч. = 887,3 × 0,08 × 1,2 = 85,2 тенге /1000 км.

Материалдар мен қосалқы бөлшектердің құнын мына формуламен анықтайды [2]:

,    (8.8)

мұндағы     – автомобильдердің жылдық жүрісі, км;

С_м = = 594995,2 тенге;

С_з.ч. = = 923380,5 тенге.

 

8.2.3.  Қосымша шығындар

 

Қосымша материалдардың құнын негізгі материалдардың құнынан 3-5% етіп қабылдайды:

С_всп.м. = (0,03 ¸ 0,05) × С_м;   (8.9)

С_всп.м. = 0,03 × 923380,5 = 27701,4 тенге.

Күш беретін электр энергиясының құны:

          С_Э = Q_Э × Ц_Э,    (8.10)

мұндағы    Q_Э – күштік электр энергиясына қажеттілік, кВт;

          Ц_Э – 1 кВт× сағ электр энергиясының құны, тенге.

Күштік электр энергиясына жылдық қажеттілік:

Q_Э = ,   (8.11)

мұндағы    – қосынды тағайындалған қуат, кВт;

               Ф_об   –жабдықтың жылдық уақыт қоры, сағ;

                К_З     – жабдықтың жүктелу коэффициенті (0,6¸0,9);

                К_С –сұраныс коэффициенті  (0,15¸0,25);

                К_пс – тораптағы шығындарды ескеретін коэффициент,  (0,92¸0,95);

                К_пд– жабдықтың электр қозғалтқышындағы шығындарды ескеретін коэффициент (0,85¸0,9).

Q_Э = = 2790 кВт,

С_Э = 2790 × 7,73 = 21566,7 тенге.

Жарықтандыруға кететін  шығындар:

С_осв = R × F_п ×Ф_осв × Ц_Э /1000,   (8.11)

мұндағы      R = 15-20 Вт/м² – бөлімшенің 1 м² еден ауданын жарықтандыруға        жұмсалатын электр энергиясының нормалық шығыны;

        F_п – өндірістік бөлімше еденінің ауданы, м²;

     Ф_осв = 800 сағ- электрлік жарықтандырудың жыл ішіндегі жұмыс ұзақтығы;

С_осв = 18 × 108 × 800 × 7,73 /1000 = 12021,7 тенге. 

Тұрмыстық қажеттілікке жұмсалатын су құны:

С_в.б. = (40× Р_т + 1,5 × F_п) × D_р.г. × Ц_в /1000,  (8.13)

мұндағы      Р_т  – жұмысшылардың саны,ад.;

         D_р.г. – бөлімшенің жыл ішіндегі жұмыс күндерінің саны;

           40 – 1 жұмысшыға жұмсалатын су шығынының нормасы;

          1,5 – бөлімше еденінің 1м² ауданына жұмсалатын су шығынының   нормасы;

           Ц_в- 1м³ судың құны.

С_в.б. = (40× 4 + 1,5 × 108) × 305 × 48,1 /1000 = 4724 тенге.

Өндірістік бөлімшені  күтуге жұмсалатын  шығындар:

С_{сод. пом.} = С_осв + С_в.б. = 12021,7 + 4724 = 16745,7 тенге.

Жабдықтың ағымдағы жөндеуіне  кететін шығындар:

С_р.об. = 0,05 × С_об,     (8.14)

мұндағы    С_об – жобаланатын бөлімшедегі жабдықтың құны, тенге;

      С_р.об. = 0,05 × 263600 = 13180 тенге.

Жабдықтың амортизациясы:

А_об = 0,12 × С_ц,     (8.15)

А_об = 0,12 × 263600 = 31632 тенге

Құны төмен материалдық  құндылықтарды жөндеуге кететін шығындар:

 

З_ин = (0,08 ¸ 0,10) × С_об,    (8.16)

З_ин = 0,09 × 263600 = 23724 тенге.

Еңбекті қорғау статьясы бойынша шығындар:

З_от = 0,03 (З_общ + Н_З),    (8.17)

                    З_от = 0,03 (1023283,8 + 266053,8 ) = 38680,1 тенге.

Басқа да шығындар:

З_пр = 0,05× (27701,4 + 21566,7 + 16745,7 + 13180 + 31632 + 23724 + 38680,1)= 8661,5 тенге.

Кесте 8.2

Қосымша шығындар сметасы

 

№	Шығындар  статьясы	Сомасы, тенге
1. 2. 3. 4. 5. 6.   7. 8.	Қосымша материалдар Күш беретін электр энергиясы Өндірістік бөлімшені күтуге жұмсалатын  шығындар Жабдықтың ағымдағы жөндеуіне кететін  шығындар Жабдықтың амортизациясы Құны төмен материалдық құндылықтарды  жөндеуге кететін шығындар Еңбекті қорғау статьясы бойынша шығындар Басқа да шығындар	27701,4 21566,7 16745,7  13180 31632   23724 38680,1 8661,5
	Барлығы:	181891,4

 

8.2.4.  Өнімнің өзіндік құнының калькуляциясы

 

Өнімнің өзіндік құнының  калькуляциясын есептеу нәтижелерін  8.3-кестеге жазамыз.

Кесте 8.3

 

№ р/б	Шығындар статьясы	Сомасы, тенге	Меншікті шығындар, тенге		Әрбір статьяның үлесі, %
			1000 км жүріске	1-ад-сағ
1. 2.   3. 4. 5.	Жұмысшылардың еңбекақысы Әлеуметтік сақтандыруға қосымша  сома Материалдар Қосалқы бөлшектер Қосымша шығындар	1023283,8 266053,8   594995,2 923380,5 181891,4	94,4 24,5   54,9 85,2 16,8	120,9 31,4   70,3 109,1 21,5	29,5 7,7   21,4 33,3 8,1
	Барлығы:	2989604,7	275,8	353,1	100

 

 

 

 

 

 

 

8.3.  Жобаның  экономикалық тиімділік көрсеткіштерін  есептеу

 

Еңбек өнімділігінің  жоғарылауы, %:

П_т = 100 ,     (8.18)

мұндағы t₁, t₂ – бір қызмет көрсетудің еңбек мөлшері, тиісінше, жоба және АТК мәліметтері бойынша, ад-сағ;

П_т = 100 = 10,4 %.

Өнімнің өзіндік құнының  төмендеуі:

П_с = 100 (С₁ /С₂ –1),    (8.19)

мұндағы    С₁ – АТК мәліметтері бойынша өнімнің өзіндік құны, тенге;

                   С₂ – жоба бойынша өнімнің өзіндік құны, тенге;

П_с = 100 × (372,1 /353,1 –1) = 5,4 %.

Өнімнің өзіндік құнының  төмендеуінен жылдық үнем:

Э = (С₁ – С₂) ×åТ,    (8.20)

мұндағы    ×åТ – учаске  бойынша жұмыстардың жылдық көлемі.

Э = (372,1 – 353,1) × 8465,6 = 160846,4 тенге.

Жылдық экономикалық тиімділік:

Э_пр = Э – К × Е_н,     (8.21)

мұндағы   К –  жобаланған іс-шаралар бойынша күрделі  салымдар, тенге;

                  Е_н = 0,15 – күрделі салымдар тиімділігінің нормалық   коэффициенті;

Э_пр = 160846,4 – 300145 × 0,15 = 115824,7 тенге.

Күрделі салымдардың  өтелу мерзімі:

      Т = ,      (8.22)

Т = жыл.

Күрделі салымдар тиімділігінің  есептік коэффициенті:

,     (8.23)

.

Жобаның ендірілуі экономикалық тиімді. Есептеу нәтижелерін  8.4-кестеге келтіреміз.

 

 

Кесте 8.4

Жобаның техника-экономикалық көрсеткіштері

 

№	Көрсеткіштер	Өлш. бірлік	Жоба бой-ша	АТК мәлімет.  б-ша	Нәти-же +/-
1	2	3	4	5	6
1.	Автомобильдердің тізімдік саны	Дана	149	149	–
2.	Автомобильдердің жылдық жүрісі	мың км	10837,8	9320,5	+1517,3
3.	Техникалық дайындық коэффициенті	–	0,85	0,71	+0,14
4.	Учаскедегі жұмыстардың еңбек мөл-шері	ад.-сағ	8465,6	9286,8	-821,2
5.	Өндірістік жұмысшылардың саны	ад.	4	5	-1
6.	Жұмысшылардың айлық орташа еңбек  ақысы	тенге	26861,2	22134,9	+4726,3
7.	Еңбек өнімділігінің жоғарылауы	%	10,4	–	+10,4
8.	1 ад-сағ өзіндік құны	тенге	182,1	200,3	-18,2
9.	Жұмыстардың өзіндік құнының төмендеуі	%	5,4	–	-5,4
10.	Күрделі салымдар	тенге	300145	–	-
11.	Жұмыстардың өзіндік құнының төмен-деуінен  жылдық үнем	тенге	160846,4	–	-
12.	Күрделі салымдардың өтелу мерзімі	жыл	1,9	–	-
13.	Жылдық экономикалық тиімділік	тенге	115824,7	–	-
14	Күрделі салымдар тиімділігінің  есептік  коэффициенті	-	0,5	-	0,5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9. БИЗНЕС-ЖОспар

 

1. Аннотация

Бизнес-жоспар тақырыбы: Слесарлы-механикалық бөлімшесінің жұмысының бизнес-жоспары

Фирма аты: «Бек-сервис» ЖШС

Мекен-жайы: Шымкент қ., Таштракт көшесінің орналасқан

Телефон: 8(3252)571589;

Кіммен жасалған:  Усембаев Ж.Е.

Бизнес сферасы: Автомобильдерге техникалық қызмет көрсету және жөндеу

Қызметтің негізгі түрлері: Автомобильдерді жөндеу

Басталу мерзімі: 01.07.2008ж.

Бизнес-жоспар қандай мерзімге есептеліп жасалған: 1 жыл.

2.РЕЗЮМЕ

 

       Бизнес-жоспардың мақсаты – «Бек-сервис» ЖШС автобус паркінің слесарлы-механикалық бөлімшесінің өнімінің сапасын жақсарту, сұранысты толық қанағаттандыру және бәсекеге қабілетті ету болып табылады.

 

Бизнес-жоспардың стратегиясы:

- жөндеу процестерінің ең жоғары тиімділігіне  қол жеткізу және өнімнің өзіндік құнын төмендету;

-инновациялық технологиялар мен инфрақұрылымды  кластерлік дамыту есебінен кәсіпорынның автомобильдерге қызмет көрсету және жөндеу қызметінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру; жөндеу процестерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

-экологиялық қауіпсіздікті және энергетикалық ресурстарды тиімді пайдалануды қамтамасыз ету;

-көлік секторында қолайлы инвестициялық ахуалды қалыптастыру.

 

Қажетті ресурстар  және қаржыландыру көздері: жаңа жобаны ұйымдастыру және енгізу үшін 300145 теңге көлемінде инвестиция қажет. Көрсетілген қаражат жаңа құрал-жабдықтар сатып алуға жұмсалады. 1,9 жылдан кейін кәсіпорын алған қаржыны қайтару міндетіне алады. 

 

Іске асыру  мерзімі: 2008-2009 жылдар

 

      Күтілетін нәтижелер:

• қолайлы инвестициялық ахуал жасау арқылы  кәсіпорынның барлық ұзақ мерзімді активтері жаңартылады, еңбекті ұйымдастыру мен өндірістік процестің прогрессивтік технологиялары енгізіледі, отандық салалық өндірістер құрылады;
• жөндеу қызметінің тиімділігі арттырылады, бұл кәсіпорын өнімінің бәсекеге қабілетті етуге мүмкіндік береді.
• көліктің техногенді және экологиялық қауіпі төмендейді.

3. Кәсіпорынның, саланың қысқаша сипаттамасы

    Кәсіпорын бойынша 2007 жылғы жұмысының қаржылық көрсеткіштерін келтіреміз.

Кесте 9.1.

№	Көрсеткіштердің аталуы	Өлшем бірлігі	Мәні
1         2 3	ТҚК мен АЖ шығыны, жалпы  соның ішінде: жұмысшылар еңбек ақысы қосалқы бөлшектер шығыны материалдар шығыны ТҚК мен АЖ нормативтік шығыны Түскен пайда, жалпы соның ішінде: жолаушы тасымалдаудан ТҚК мен АЖ өткізуден	мың теңге         теңге/1000км мың теңге	12783   5760 4095 2928 58,5 22000   17500 4500