Бастауыш сыныптардағы қазақ тілі сабақтарының дүниетанымдық мазмұнын қалыптастыру әдістемесінің тәжірибелік көрінісі

Үш топ 3 түрлі өлең шығару.

ҮІ  Қорыту.

      Қазір   қай мезгіл?

      Одан  кейін қай мезгіл болады?

      Көктем  мен жаз мезгілін Венн диаграммасы арқылы салыстырайық:

  ҮІІ. Үйге тапсырма.

     А) өлеңді  мәнерлеп оқу.

     Ә) жаз  мезгіліне сурет салу.

      Б) өлеңнің  жалғасын тауып оқу, жазу.

 ҮІІІ. Бағалау.

 

 

 

 

 

Қорытынды

«Дәулет – есіктен, ақыл – бесіктен кіреді» дегендей, білім бесігі мектептен басталады. Жас жеткіншекті халықтың қадір – қасиетін білуге үйрету, үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсетуге және әдептілікке баулу мектеп табалдырығынан басталады.

Біздің тәрбиеміз ананың ақ сүтімен, әлдиімен, атаның қасиетті сөздерімен қалыптасады. Өзіне де, өзгеге де жоғары талап қоя отырып, педагогикалық шеберлігін шыңдауда өз бақытын балаға білім беруден тапқан жан – ұстаз. Шәкірттерінің жүрегіне жол тауып, ізгілік нұрын себуге ұмтылған осы бір ұлағатты жан – ұстаз. «Білім – жанып тұрған шырақ» дегендей, ұстаз еңбегі оқушы білімімен өлшенеді. Ұстаз еңбегінің күрделілігі - әрбір оқушының жүрегіне жол табуда, әр баланың бойындағы қабілетті дамыту арқылы өзін, өмірді, әлемді тануға, қоғам алдындағы жауапкершілікті, адамгершілік қадір – қасиетін сезіндіруде жатыр.

Айналадағы заттар мен  құбылыстар жөніндегі деректер жиынтығы әдетте білім деп аталады. Білімді  саналы және берік меңгеріп алуға  бағытталған балалар психикасының белсенді әрекетін туғызатын мұғалімнің әдістері мен тәсілдері оны дамытып, жетілдіре түседі. Сондықтан мұғалімнің сабақ үстінде алға қоятын басты міндеттерінің бірі баланың зейінін тудыру және оны дұрыс ұйымдастыру болып табылады. Ендеше, танымның негізгі және білімнің ақиқаттығының шарты – тәжірибелік іс - әрекет, яғни сабақ. Өйткені, оқушының таным әрекеті мұғалімнің басшылығымен іске асырылып отырады. 

Бүгін ұстаз, интеллектуалдық  деңгейі жоғары, білімді, білікті  болуы керек. Ұлы ғұлама Әл – Фараби «Адамға ең бірінші білім емес, руханитәрбие берілуі керек, тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы! Ол келешекте оның барлық өміріне апат әкеледі.» - деген болатын. Олай болса, білім мен тәрбие егіз екенін естен шығармай, сапалы білім мен саналы тәрбие беруді ұштастыра жүргізген ұстаз ғана өз мақсатына жетпек.

 

Пайдаланылған әдебиеттер:

 

1. Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңы – Білім беру мекемесі басшыларының анықтамалығы /нормативтік актілер № 254 – 256 ( 24829 )

15 -  тамыз, сәрсенбі, 2007 жыл/

2.Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасы //Қазақстан жоғары мектебі №1, 2004. 5 - 20-бб.                                        

3.Аханов К.Тілдің даму  заңдылығы. Тіл білімінің негіздері:  Оқулық .

 Алматы: Сағат 2003 жыл  449 - 456 бет.

4.Ахантаева Г. Тіл дамыту – ой дамыту //Қазақ тілі мен әдебиеті № 11 - 12, 1997 жыл. 23 - 24 бет.

5.Әбуова А. Жаңылтпаштар  тіл дамыту құралы. //Бастауыш  мектеп. № 5. 2003 жыл. 17 - 20 бет.

6.Әлімбай М. Солдан  оңға, оңнан солға оқығанда (тіл  ұстарту тәсілдері). //Ұлан, № 8 2003 жыл. 4 - 5 бет

7.Әміров Р. Қазақ  тілі грамматикаы, емле, тіл дамыту 2 - сыныпқа арналған оқулық.  1995 жыл 142 бет.

8.Әміров Р. Асылов  З. Жиенбаев С. Қазақ тілі 4 томдық  бастауыш мекептің оқулығы. 2004 ж.

9.ПетралиеваЗ. Ойлау  қабілетін дамыту. //Бастауыш мектеп. №6, 2005 жыл. 29 - 31бет,

10.ХасеноваЖ.С.Бастауыш  сынып оқушыларының алғашқы дүниетанымдық  ұғымдарын қалыптастырудың педагогикалық  шарттары. Атырау: пед. ғыл. канд. дәрежесін алу үшін дис.авторефераты.  2007 ж.

11.Ибрагимова Г.К. «Дүниетану» сабақтарында оқушылардың сыни ойлау негіздерін қалыптастыру.//Бастауыш мектеп №5, 2005 жыл.

12. Айтбаева Б. Қазақ  тілі сабағы. /мұғалім іс –  тәжірибесінен/. //Бастауыш мектеп. №5  – 6, 2007 жыл.

 

13.Осмоловская Н.Урок на литературной основе, //Голос и видение. /национальный журнал о чтении и письме для критического мышления/- №4 (16) 2003 г. стр. 14-16.

14.Баймұрзина Т. Дүниетану  сабағы, /мұғалім іс – тәжірибесінен/. – //Бастауыш мектеп. № 4, 2007 жыл.

15.   В. Оконь. Введ. В дидактику  // Пер. С польского. – М.: В/ш, 1990, 61б.

16.Педагогика / Под ред. Ю. К.  Бабанского. – Москва: Педагогика, 1983.

17.Хмель Н. Д. Теоретические  основы профессиональной подготовки  учителя. – Алматы, 1998. 77 с.

18. Қайыпова Ш. Музыкалық  диктантты жазу әдістері.//Музыка  әлемінде 2005 №2 (8).18 бет.

19. Малдыбаева А. Музыка  өнеріне баулу. //Бастауыш мектеп 2006. № 4. 52бет.

20.Оразбаева Ф.Ш., Рахметова Р.С.  Қазақ тілін оқыту әдістемесі:Оқу  құралы, - Алматы: Print - S,2005. – 170 б.

21.Ашмарин.Б.А.«Теория  и методика физического воспитания» Москва: Фис, 1990.  

22.Богданова.Г.П.«Физическая  культура в школе.» Методика  уроков в 2-3

    классах. М.: Просвещение 1971г.

23.Качашкин.В.М.«Физическое  воспитание в начальной школе.» 

М.: Просвещение - 1978г.

24. Ә.Мұхтарова  “Көркем әдебиет арқылы балаларды еңбекке баулу”. //Отбасы және балабақша  №2, 2006, 26 бет.

25.Нургазина  С. “Балаларды еңбекке баулудың  психологиялық тәлім-тәрбиелік маңызы”. // Бастауыш мектеп  №8-9, 1999, 57 бет.

26.Жумадуллаева  А. “Еңбекке баулу пәнінің  сабақ жоспары”

//Бастауыш мектеп  №2, 2000, 10-11 бет. 27. Тұрғынбаева Б. Дамыта  оқыту технологиясы: Оқу - әдістемелік  құрал -2000 ж.

28.Бұзаубақова К. Ж.Жаңа  педагогикалық технология. Оқу құралы.  Алматы: Жазушы, 2004.- 208 бет.

29.Әбдікәрімова Т., Әбдіғалиева  Т., Шәймерденова К. Қазақ тілін оқыту әдістемесі - А., 1999. 

30.Селевко Г.К.  Современные образовательные технологии. М.,1998.

31. Рахметова С. Қазақ тілін оқыту методикасы. Педагогикалық училище оқушыларына арналған оқу құралы. – Алматы: Ана тілі, 1991. 184 бет.

32.Гузеев В.В. Планирование результатов образования и образовательная технология. Москва, 2001.

33.Жұбанов Қ «Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер» А., 1999.

34. Әміржанова К. Ән сабағында көрнекіліктерді пайдалану.//Бастауыш мектеп 2003 № 2. 13-16 бет.

35.Китайгородская Г.А. Методика интенсивного обучения иностранным языкам.Москва–1986.                                                                                        36.Махмутов М. Современный урок. Москва,1985.

37. Бабаев С.Б.  Бастауыш мектеп педагогикасы: Оқу құралы: Алматы: «Заң әдебиеті», 2007. – 413 бет.

38. Ильин Е.Н.  Путь к ученику. – М., 1998.

39. Зельманова  Л. Уроки риторики в 1 – м  классе с использованием компьютерной  программы // Нач. Шк. №2. 1998.

40.Құралұлы А.  Ұлттық дүниетаным. 1-сыныпқа арналған оқу құралы. – А.: «Өнер», 2002. – 80 бет.

41.Нұрғалиева  Г. Оқыту әдістері, Алматы, 1991.

42.Скаткин М.Н.  Школа и всестороннее развитие  детей. – М., 1980.

43. Лысенкова  С.Н. Методы опережающего обучения. – М., 1989. 

44. Қазақ тілі  бағдарламасы.(Жалпы орта білім беретін мектептің 2 - 4 сыныптарына арналған) – Алматы: Ы.Алтынсарин атындағы Қазақ білім академиясы, ЖШС «РОНД», 2003.- 28 б.

45. Дүниетану  бағдарламасы.(Жалпы орта білім  беретін мектептің 1 - 4 сыныптарына  арналған) – Алматы: Ы.Алтынсарин атындағы Қазақ білім академиясы, ЖШС «РОНД», 2002.- 32 б.

46. Сауат ашу  бағдарламасы.(Жалпы орта білім  беретін мектептің 1-сыныбына  арналған) – Алматы: Ы.Алтынсарин  атындағы Қазақ білім академиясы, ЖШС «РОНД», 2003.- 22 б. 

47. Әдебиеттік  оқу бағдарламасы.(Жалпы орта білім беретін мектептің 2,3, 4-сыныптарына арналған) – Алматы: Ы.Алтынсарин атындағы Қазақ білім академиясы, ЖШС «РОНД», 2003.- 30 б.

48. Әуелбаев  Ш.,т.б. «Әліппе» оқулығына әдістемелік  нұсқау. –А.,2000.

49.Әбдікәрімова  Т., Рахметова С., Қабатаева Б. «Ана тілі» оқулықтары (2,3, 4-сыныптарына арналған) – Алматы, 2001-2003.

50. Рахметова  С., Қабатаева Б. «Ана тілі»  оқулықтарына әдістемелік нұсқаулар.  – Алматы, 2001-2003.

51. Уәйісова  Г., Жұмабаева Ә. «Қазақ тілі»  оқулықтары (2,3, 4-сыныптарға арналған) – Алматы, 2001-2003.

52. Уәйісова  Г., Жұмабаева Ә. «Қазақ тілі»  оқулықтарына әдістемелік нұсқаулар.   (2,3, 4-сыныптарға арналған) – Алматы, 2001-2003.

53. Қабатай Б.  Дидактикалық материалдар.-Алматы, 1999.