Оқытатын бағдарлама жасау жабдықтарының көрінісі және оқыту басылымына қойылатын талаптардың қалыптасуы

1.   Кестені бастағыңыз келген жерге меңзерді әкеліп, Table менюінен Insert 

Table командасын таңдаңыз. Insert  Table сұхбаттық терезесі.

2.   Қажетті бағандар мен жолдар санын енгізіңіз. Кейін қажетінше жолдар

мен бағандарды алып та тастай аласыз, үстіне қосуға да болады.

3.   Кестеден тегістеу нұсқасын таңдаңыз: сол жақ, оң жақ шеттерінен және

ортасынан.

5. Пиксельдердегі кестенің жиегінің енін енгізіңіз. (Border Size). Егер жиек

керек болмаса, оның мәнін 0- ден алыңыз. Бұл жиек кестені түгел қоршап алады. Керек болса, оның түсін таңдасаңыз. Сонымен бірге жиекпен кестенің кез- келген ұяшығын қоршауға болады, оның ені осы терезеде реттеледі.

Егер сіз жиегі, тор сызығы жоқ кесте жасағыңыз келсе және қалыптастыру символының қалай болатынын көргіңіз келсе, Viewенюіндегі Format Marks командасын немесе Phow/Hide Paragraph стандартты аспап панелінің батырмасын қолданыңыз. Редакторда браузерлер көрсетпейтін ұяшықтар контурлары көрінетін болады.

6. Пиксельдерге Cell Padding (Ұяшықтар шекарасының шегінісі) мәнін

енгізіңіз. Бұл параметр кестенің шектері мен оның ішіндегілердің ең аз ара

 қашықтығын белгілейді. Бұл параметр кестенің барлық ұяшықтарына жатады, жекелеген ұяшықтарға белгіленбейді. Әдетте 1- ге тең Cell Padding мәні ұсынылады.

7. Пиксельге Cell Spasing (Ұяшықтар арасындағы аралық) мәнін енгізіңіз.

Бұл параметр кестенің ұяшықтарының арақашықтығын белгілейді. Ол әр ұяшық сыртындағы жиек түрінде беріледі. Ұяшықтар арасындағы аралықты стандартты мәні 2- ге тең.

8. Кесте енінің мәнін енгізіңіз. (Specify Width опциясы). Оны пиксельдің

саны немесе беттің енінің пайыздық көрсеткіші ретінде беруге болады. Егер сіз кестенің енін 50 % деп берсеңіз, ені бойынша браузер терезесінің жартысын алып жатады.

9. ОК батырмасын басыңыз. Редактор кесте жасап, оны экранда көрсетеді.

FrontPage бағандар саны мен кестенің  ені бойынша барлық бағанның  енін өзі есептеп шығарады.

    Кесте қасиеттерін өзгерту.  

Қажет жағдайда кез – келген уақытта кестені тегістеу түрін, оның жиегінің енін, ұяшықтар арасындағы аралықты, ұяшық шенінің шегінісін, кестенің қасында енін өзгертуге болады. Ол үшін Table Progecties (Кесте қасиеттері) командасын тышқанның оң жақ батырмасын басып, контекстік менюден тауып аласыз. Басқаша: меңзерді кестенің ішіне апарып, Table менюінен Table Progecties таңдаңыз. Table Progecties сұхбаттық терезесі ашылады. Бетке кестені тез қою үшін аспап панеліндегі Insert Table батырмасын басыңыз да ашылған тордан қажетті үзіндіні өлшеп алыңыз. Жаңа кестенің  параметрлері уақыт бойынша соңғы қондырылған кесте қасиеттеріне кесте қасиеттеріне негізделеді.

Әртүрлі параметрдегі кесте қалай қалай көрінетінін қарау үшін Table Progecties сұхбаттық терезесін ашыңыз. Ондағы бір меңзерді өзгертіп, Apply (Қолдану) батырмасын басыңыз.

Сонымен бірге сіз кестеге фондық сурет немесе фонға түс бере аласыз. Кестеңіздің фонына сурет таңдау үшін Use Background Image (Фондық бейнелеуді қолдану) жалаушасын қондырыңыз. Одан кейін оның астындағы мәтіндік өріске баруға болады. Бейнелеуі бар файл атын соған енгізуге болады немесе Browse батырмасын басып,  Selected Background Image (Фондық бейнелеуді таңдау) сұхбаттық терезесін ашыңыз.

-      Егер сіз ашық сайттағы суретті қолданғыңыз келсе, оны сәйкес өашықтағы файлды тауып, ОК басыңыз.

-      Егер сізге керекті файл басқа жерде орналасса, оны Selected Background Image сұхбаттық терезесінің стандартты навигация құрамының көмегімен оны тауып, ОК басыңыз.

Сіз Бүкіләлемдік тордағы фондық бейнелеуді де таңдауыңызға болады    немесе өз компьютеріңізде орналасқан файлға гиперсілтеме жасай   аласыз.

-      FrontPage- бен бірге жеткізілетін картиналар коллекциясын (Clip Art) қолдана аласыз. Ол үшін сұхбаттық терезесіндегі Clip Art батырмасын басыңыз, ұнаған бейнелеуді таңдап, ОК басыңыз.

Егер сіздің кестеңіздің жиегі болса, Table Progecties сұхбаттық терезесінің Custom Colors (Тапсырыс түстері) секциясынан оған түс таңдай аласыз. Егер сіз жиекке бір текті түс бергіңіз келсе, оны Border тізімінен таңдаңыз; егер сіз Light Border және Dark Border тізімдерінен түс таңдайтын болсаңыз, кестеңізге үш өлшем беруіңізге болады. Light Border тізімінен жиектің жарықтандырылған жазықтықтарының түсін,  және Dark Border- ден көлеңке бөлігінің түсін таңдаңыз.

Кестедегі жаңа жол қосудың ең оңай жолы- кестенің ең төменгі оң ұяшығына меңзерді апарып, <Tab> пернесін басыңыз. 

Бейнелеулерді орналастыру. 

Web- бетшелерде бейнелеулерді орналастыру Insert менюінен Image (Бейнелеу) командасын таңдаңыз да, төмендегі процедураларды жасаңыз:

1.  Редактор терезесінде бейнелеуді көргіңіз келген жерге меңзерді апарыңыз.

2.  Insert менюінен Image таңдаңыз. Егер сол кезде сізге Жолсерік қосылған болса,  Image сұхбаттық терезесі ашылады.

Бұл жерде ашық сайттан кез – келген файлды таңдап, оның ішіндегі қапшақтарды қарай аласыз. Кез- келген файлды басып, оның ішіндегілерді сұхбаттық терезесінің оң жағынан көре аласыз. Егер сізге файлды URL- а белгілі болса, оны мәтіндік өріске енгізе аласыз, сонымен бірге браузер көмегімен бейнелеуді таңдай аласыз- ол үшін URL мәтіндік өрістің оң жағындағы Use your Web Browser to select a page or file  басып, компьютеріңізде орналасқан файлды аласыз, Select File  сұхбаттық терезесі ашылады.

Бұл сұхбаттық терезеде сіздің компьютердегі кез- келген файлды таңдай аласыз. Cancel батырмасын басып, Image сұхбаттық терезесіне өтіңіз. Егер сіз жолсеріктегі сайтты ашпаған болсаңыз, мұнда бейнелеу файлын тек браузер көмегімен таңдай аласыз

         Жылжымалы батырмалар.     

Кейбір Web- беттердегі тышқан меңзерін апарғанда түсін өзгертетін батырмалар FrontPage көмегімен, Hover Button (Жылжымалы батырмалар) опциясының көмегімен жасалады.

Толыққанды жылжымалы батырмалар жасау үшін (тышқан қозғалысына жауап қайтаратын, гиперсілтемесі бар) күрделі емес қондырғыларды істеу ғана қажет. Әуелі Insert менюінен  Active Elements  командасын таңдап, сосын ашылған менюден  Hover  Button таңдаңыз. Бұл терезеге басқа жолмен кіруге болады: жылжымалы батырманы тышқанның оң жақ батырмасын басып, Java Applet Properties (Java- аплет қасиеттері) контекстік менюден немесе бар батырманы екі рет басып немесе жылжымалы батырманы белгілеп,  <Alt>+<Enter> пернелерінің комбинациясын басу арқылы. Hover  Button терезесінде стандартты опциялар және тағы басқа қосымша мүмкіндіктерді қамтамасыз ететін экзотикалық опциялар да бар. Стандартты опцияларға мыналар жатады:

-      ButtonText (Батырмалардағы мәтін). Web- бетшелердегі көптеген бетшелер оларды басқанда нені күтуге болатыны туралы түсіндіретін мәтіндермен жабдықталған. Батырмаларға орналастырғыңыз келген  мәтінді ButtonText мәтінді өрісіне енгізіңіз.

-      Link to (Сілтеме). Егер батырмамен гиперсілтемеге байланысты болу керек болса, оның URL –ды мәтіндік өріске енгізіңіз немесе Browse батырмасын басып,  URL беріңіз.

-      Button color (Батырманың түсі). Ашылатын бұл тізім батырманың түсін беруге өолданылады. Егер сіз батырмаға бейнелеуді таңдасаңыз (Custom опциясы), оған түс беріп қажеті жоқ.

-      Effect (Әсер),  Effect color (Әсер түсі). Effect тізімінен визуальді әсерлердің біреуін таңдай аласыз. Батырманың түсі ашылған Effect color тізімінен таңдалады.

-      Width (Ені),  Height (Биіктік). Бұл жерде сіздің батырманың ені мен биіктігіне сәйкесмәндер енгізу қажет. Егер батырма ретінде бейнелеуді қолдансаңыз, оның өлшемдерін енгізу қажет.

Жылжымалы батырманың арнаулы опцияларына жету үшін  Hover  Button сұқбаттық терезесінің төменгі бөлігіндегі Custom батырмасын басыңыз. Сонда Custom сұқбаттық терезесі ашылады.

Play Sound (Дыбысты ойнату). Осы секцияда (On Click) батырмасын тышқанмен басқанда немесе  (On hover) тышқан меңзерін жүргізгенде шығатын дыбысты беруге болады.  Дыбыстық файлдарды іздеу үшін стандартты Browse сұқбаты қолданылады.

-      Custom Image (Тапсырысты бейнелеу). Егер сізге кескіндемелік орындауда батырмаңыз жақсы көрінетін сияқты болса, Button өрісінің қасындағы Browse батырмасын басып, сәйкес суретті таңдаңыз. Егер сізге батырмада бейнелеудің пайда болғаны керек болса, осылай On hover өрісіндегі бейнелеуді көрсетіңіз. Hover  Button сұқбаттық терезесіндегі таңдалып алынған бейнелеулер үшін ені мен биіктігінің дұрыс мәндерін енгізу керек.

Жылжымалы жолдар. 

Жылжымалы жолдар (marquees) өзіне ерекше назар аудартады. Қатты әсер ететін басқа құралдар сияқты жылжымалы жолдар да шектеп тыс қолдануға болмайды- оның көптігі тітіркендіріп, жалықтырады.

Жылжымалы жолдар – бұл бетке жылжымалы мәтін қоюға мүмкіндік беретін HTML элементі, статикалық бетті динамикалық, тірі бетке айналдырады. Бетке жылжымалы жолда орналастыру үшін:

1. Жылжымалы жол орналасатын  беттегі орынға меңзерді апару керек. Insert менюінен Active Elements бөлімін, әрі қарай ашылған менюден Marquee таңдаңыз. Экранда Marquee Properties (Жылжымалы жолдың қасиеттері) сұқбаттық терезесі ашылады.  

  Text өрісіне жылжымалы жолдың мәтінін енгізіңіз

3. Direction (Бағыт) секциясында жол қозғалысының бағытын көрсетіңіз: Left (Солға),  Right (Оңға). (Егер   Behavior секциясында 5 қадамда Alternate таңдалынса, ол жерде қозғалыс бағытын беріп қажет емес).

4.  Movement Speed (Қозғалыс жылдамдығы) секциясында кідіріс (Delay)  және қадам  (Amout) мәндерін енгізіңіз. Кідіріс жүйелі жолдың ауыстыруларының арасындағы миллисекундтық аралықтарды анықтайды. Қадам жолдың жүйелі күй- жайының арасындағы пиксельдік арақашықтығын береді, яғни осы санды өсіру арқылы жолдың қозғалыс жыдамдығын көтеруге болады. Осы екі мәнді басқара отырып, жолды кез- келген жылдамдықпен жылжуға мүмкіндік беруге болады.

5.  Behavior (Мінез- құлық) секциясында келесі опциялардың біреуін таңдаңыз:

Scroll (Айналдыру). Бұл кезде жол  экранда Direction секциясында көрсетілген бағыт бойынша қозғалады. Мәтін жылжымалы жолға бөлінген аудан шекарасынан шығып, қарама- қарсы жақтан көрінбей кетеді.

Slide (Ығысу). Бұл нұсқадан қарама- қарсы жаққа жеткенде қозғалысын  тоқтатып, экранда қалуымен ерекшеленеді.

Alternate (Кезектесу),  Behavior параметрінің бұл мәнінде жылжымалы жолдың мәтіні бір жақтан екінші жаққа кезектесіп қощғалып, мәтін экранда қалады. 

6. Align with Text (Мәтіннің орналасуы) секциясында жылжымалы жолға

бөлінген кеңістікте мәтін қалай орналасуы керектігін көрсетіңіз, бұл аймақтың

өлшемі Size секциясында беріледі. Мәтінді жол өрісінің жоғары шекарасына (Ton) , төменгі шекарасыны (Bottom) немесе ортасына (Middle)  орналастыруға болады.

7. Size секциясында  жылжымалы жолға берілген тікбұрышты аудан беріледі. Енін беру үшін Specify Width жалаушасын қондырыңыз. Егер енді пиксельмен  берсеңіз, керекті мәнді енгізіп, In Pixels ауыстырып қосқышын таңдаңыз; егер енді пайызбен беру керек болса,  мәнін енгізіп, In Percent ауыстырып қосқышын таңдаңыз.

Жылжымалы жолдың аудан өлшемін тігінен беру үшін, Specify Height жалаушасын қойыңыз. Биіктікті пиксельмен бергіңіз келсе, мәнін енгізіп, In Pixels немесе пайызбен бергіңіз келсе, мәнін енгізіп, In Percent таңдаңыз.

Жылжымалы жолдың оңай оқылуы үшін оған көбірек еркіндік беріңіз: оған жеткілікті биіктік беріп, өріс ортасына орналастырыңыз. (Align with Text секциясы, Middle параметрі).

8.    Repeat  секциясында жолдың жүріп өту санын немесе ол үздіксіз үнемі жүрсін  десеңіз Continuously (Үздіксіз) жалаушасын қондырыңыз.

9.  Қалауыңыз бойынша Background Color ашылған тізімінен таңдау арқылы фон түсін беріңіз.

10.   Қажетті барлық қондырғыларды қондырғаннан кейін ОК батырмасын басып, Marquee Properties сұқбаттық терезесінен шығыңыз. 

        Жылжымалы жолдың параметрлерін өзгерту.  

Жылжымалы жолдың параметрлерін өзгерту үшін оны тышқанның оң батырмасымен  екі рет басып, контекстік менюден Marquee Properties

бөлімін таңдаңыз немесе сол батырмасын басып, Marquee Properties сұқбаттық терезесін ашыңыз. Қажетті түзетулерді жасап, ОК батырмасын басыңыз.

 Үлгілер мен шеберлер.

Үлгілер- қажеттілігіне қарай Frontpage толтыруды ұсынатын сайттар мен беттер үлгілері. Шеберлер сияқты олар да сайт пен бетті өңдеуге бастапқы аудан болатын құрылым түзеді. Бірақ шеберлер сізге тапсырыс пен сайт немесе бет жасау процесін ұсынады. Үлгіні таңдай отырып, осы үлгінің дәл көшірмесін ала аласыз. Онда өзіңіздің мәтініңізбен алмастыруға болатын мәтін үлгісі болады.

File (Файл) менюінен New (Жасау) бөлімін таңдап, содан кейін ашылған кіші менюден Frontpage Web (Frontpage сайтын) таңдап, Frontpage жолсерігінен сайт үлгісін ала аласыз. New Frontpage Web сұқбаттық терезесінде сіздің сайтыңыз бен бетіңіз үшін негіз ретінде қолдану үшін келесі үлгілердің біреуін таңдай аласыз:

-      Customer Support Web (Тапсырыс берушілерді қолдау сайты). Бұл үлгі Internet торабында сатып алушылар мен тапсырыс берушілер қателер тізімін, бұрын табылған проблемаларды жою шешімдерін алып, сіздің өніміңіз бен қызметіңізді жетілдіру жөніндегі өз ұсыныстарын бере алатын орын жасауға көмектеседі. Бұл бағдарламаны қамтамасыз етуді өндіретін компаниялар үшін өте қажетті сайт, сорндай- ақ  бюджеттің басқа салаларында да қолданылады.

-      Empty Web (Бос сайт). Осы “үлгіні” қолданып, бос жұмыс өрісін жасай аласыз. Бұл кезде беті жоқ бос сайт жасалады, Frontpage редакторы мен Жолсерікті қолданып, қалғанын өзіңіз жасай аласыз.

-      Project Web (Жоба сайт). Қандай да бір жобаның орталық ақпараттық форумы ретіндегі сайт үшін осы үлгіні қолданыңыз. Бұл үлгі үй бетін (home page), жобаға қатысушылар тізілетін бетті, осы жоба бойынша міндеттер кестесі орналасатын бетті, іздеу бетін, әртүрлі пішіндерді, пікір- талас бетін, осы жоба ашық талқыланатын басқа мекен – жайларға сілтемелер жасалатын бетті жасайды.